Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Bilecik, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
DSpace@Bilecik, üyelik gerektirmeyen herkese açık bir sistemdir. Üyelik ve veri girişi sadece BŞEÜ mensuplarına (Öğrenci, idari ve akademik personel) özeldir.
Güncel Gönderiler
Türkiye türkçesinde fiillerin özne sınırlılıkları
(Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2025) Turgut, Sibel; Taş, İbrahim
Bu çalışma esas olarak Türkiye Türkçesindeki basit fiillerin özne sınırlılıkları ile ilgili ayrıntılı çalışma sunmaktadır. Söz konusu basit fiillerin özne sınırlılıkları belirlenerek elde edilen veriler derlem aracılığıyla test edilmiştir. Bu bağlamda çalışma iki bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde alanyazında özne tanımları ve tasnifleri, fiil tanımları ve tasnifleri (özellikle kılınış temelli yaklaşımlar) olmak üzere sınırlar belirlenmiştir. Bu aşamada fiillerin kılınış özellikleri (eylemin gerçekleşme biçimi ve süreciyle ilgili, fiilin anlamsal yapısına bağlı sözdizimsel-anlamsal yapılar) ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Böylelikle alanyazın temelinde fiillerin özne sınırlılıklarına ilişkin kuramsal bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde TDK Güncel Türkçe Sözlük taranarak basit fiiller tespit edilmiştir, bu fiillerden çatı (edilgen, ettirgen, işteş ve dönüşlü) biçimbirimli olanlar ayrıştırılmıştır ve fiillerin tanımlarından hareketle özne sınırlılıkları belirlenmiştir. Bu işlemi yaparken teorik bölümde oluşturulan özne sınırlılıkları şablonundan yararlanılmıştır. İncelenen fiilleri seçmek üzere Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlük’üne başvurulmuştur. Sözlükte ilk üç binde yer alan fiillerin örnek cümleleri ise test edilmek üzere Türkçe Ulusal Derlem (TUD)’den alınmıştır. İncelenen fiillerin öncelikle TDK Güncel Türkçe Sözlük’teki anlamına yer verilmiştir. Daha sonra derlem üzerinde sorgulanan örnek cümleler, özne kategorilerine göre ayrıştırılmıştır. İlgili fiilin tahlil bölümünde ele alınan örnek cümleler, sözlükteki anlamlarına ilişkin özne kategorilerine göre fişlenmiş olup tablo üzerinde oranlarına yer verilmiştir.
Deyimlerde Geçen “Ye-” Eyleminin Anlam Ezgisi
(Disiplinler Arası Dil Araştırmaları Derneği, 2024) Turgut, Sibel
Dil, insanlar arasındaki iletişimi kolaylaştıran ve toplumsal
etkileşimi düzenleyerek geliştiren temel bir araçtır. Her toplum,
kendi kültürel ve coğrafî yapısına uygun olarak sahip olduğu dil
yapısını şekillendirir. Bu bağlamda dil, toplumun tarih boyunca
deneyimlediği olaylar ve etkileşimlerle birlikte gelişir. Dilin
yapısı, toplumların sosyal ve kültürel kimliklerinin bir parçasıdır.
Her dilin kendine özgü bir iletişim biçimi vardır. Bu farklılıklar,
bireylerin bulundukları ortamlardan, tarihsel bağlamlardan ve
kültürel kökenlerinden kaynaklanır. Dilin gelişimi de bu
faktörlerle yakından ilişkilidir. Türkçe, zengin bir dil yapısına
sahip olmasıyla dikkat çeker. Bu zenginlik, Türkçenin tarih
boyunca çeşitli kültürlerle etkileşime girmesi ve bu etkileşimlerin
dil üzerinde bıraktığı etkileriyle şekillenmesiyle ortaya çıkar.
Türkçe, sadece iletişim aracı olmanın ötesinde, kültürel bir
mirasın ve coğrafî bir konumun ürünüdür. Dilin bu zenginliği,
atasözleri ve deyimler gibi dilin derinliğini ve karmaşıklığını
yansıtan unsurlarla daha da vurgulanır. Bu unsurlar, dilin
esnekliğine katkıda bulunur; deyimler ise bu esnekliğe önemli bir
katkı sağlarlar Deyimler, çoğunlukla kalıplaşmış ifadeler
biçiminde kullanılır. Bu kalıplaşmış ifadeler, genellikle gerçek
anlamından farklı bir anlam taşırlar. Bu çalışmada, ye- eylemiyle
kurulan deyimlerin karşılık geldiği anlamları incelenmiştir.
Çalışmanın düğüm sözcüğü olarak ye- eylemi seçilmiştir. Yeeylemiyle
bir araya gelen kök sözcükler genellikle olumsuz
anlam özelliklerini devam ettirirken, bazı durumlarda anlam
değeri olumlu ve tarafsız olan kök sözcüklerle birleşerek metin
bağlamında olumsuzluğunu devam ettirmektedir. Bu durum,
dilin yapısının ve esnekliğinin bir göstergesi olarak dilin
kullanımı hakkında derinlemesine anlayış sağlar. Anlam değeri
olumlu ve tarafsız olan kök sözcüklerin ye- eylemi ile birlikte
kazandığı olumsuz anlam özelliği anlam ezgisi (semantic
prosody) terimi ile genişletilerek bu konuda yapılacak çalışmalara
katkı sunmak hedeflenmiştir.
Yolsuzluğun vergi gelirleri üzerindeki etkisi
(Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025) Sünetci, Yunus; Özen, Eda
Kamu gücünün kişisel çıkarlar amacıyla kötüye kullanılması olarak dar kapsamda tanımlanan yolsuzluğun, vergi gelirleri üzerindeki etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, yolsuzluğun vergi gelirleri üzerindeki etkisi, 26 OECD üyesi ülkenin 2000-2020 yılları arasındaki verileri temel alınarak incelenmiştir. Kullanılan panel analizi yöntemi ise dinamik panel analizidir. Bu analizi yapmadan önce durağanlık testi uygulanarak, GMM testindeki durağanlık varsayımı sağlanmıştır. Yapılan analiz sonucunda, yolsuzluk ve vergi gelirleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, yolsuzluk arttıkça vergi gelirlerinin azaldığı görülmüştür. Bu durum, yolsuzluğun ekonomik etkileşimi olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Özellikle toplam vergi gelirleri, yolsuzluktan büyük ölçüde etkilenmektedir. Vergi ve yolsuzluk arasında ters yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
İzmir ilinde yaşayan bireylerin belediye hizmetlerinden memnuniyetlerinin ve yaşam memnuniyetlerinin değerlendirilmesi: Tanımlayıcı bir araştırma
(Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025) Savucu, Burak; Berkün, Sanem
Belediye hizmetlerinin, vatandaşların yaşam memnuniyetini olumlu veya olumsuz şekilde
etkilemesi beklenmektedir. İzmir ili de dahil olmak üzere birçok il için vatandaşların belediye
hizmetlerine yönelik memnuniyetinin değerlendirildiği çeşitli araştırmalara ulaşılmaktadır.
Ancak literatür incelendiğinde, vatandaşların belediye hizmetlerinden memnuniyetleri ile
yaşam memnuniyetlerinin birlikte değerlendirildiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu
araştırmanın özgün değeri, vatandaşların belediye hizmetlerine yönelik memnuniyetlerinin
yaşam memnuniyetleri üzerindeki etkisinin incelenecek olmasıdır. Bu tanımlayıcı araştırma
İzmir ilinin 11 merkez ilçesinde yaşayan bireylerin belediye hizmetlerinden memnuniyetlerinin
ve yaşam memnuniyetinin değerlendirilmesi amacıyla Ocak 2025-Nisan 2025 tarihleri arasında
458 bireyle yürütüldü. Araştırma verileri "Bireysel Bilgi Formu", “Belediye Hizmetlerinden
Memnuniyet Ölçeği” ve “Yaşam Memnuniyeti Ölçeği” ile çevrimiçi olarak toplandı ve Sosyal
Bilimler için İstatistik Paketi 15.0 yazılımı kullanılarak analiz edildi. Bireylerin Belediye
Hizmetlerinden Memnuniyet Ölçeği puan ortalamaları ise 59.403 ± 18.41’dir. Bireylerin en çok
memnun oldukları üç belediye hizmeti sırasıyla; itfaiye hizmetleri, cenaze ve defin işlemleri ve
kültür, sanat, turizm ve tanıtım hizmetleridir. Bireylerin en az memnun oldukları üç belediye
hizmeti ise sırasıyla; otopark hizmetleri, asfaltlama, yol, kavşak, kaldırım vs. yapım hizmetleri,
trafik ve sinyalizasyon hizmetleridir. Katılımcıların Yaşam Memnuniyeti Ölçeği puan
ortalamaları 21.989 ± 8.73’tür. Yaşam memnuniyetinin en yüksek olduğu üç alan sırasıyla; aile
yaşamı, manevi yaşantı (dini, ruhsal vb.) ve aldığı eğitimin kalitesidir. Bireylerin yaşam
memnuniyetinin en düşük olduğu üç alan ise sırasıyla; hayat standartları, ekonomik durum ve
sosyal hayattır. Bireylerin belediye hizmetlerinden memnuniyet ölçeği ve yaşam memnuniyeti
ölçeği toplam puan ortalamaları arasında güçlü pozitif yönde korelasyon tespit edildi (r:0.801,
p<0.001). Bu bulgular doğrultusunda belediyelerin vatandaşların belediye hizmetlerine yönelik
memnuniyetini ve yaşam memnuniyetini belirli aralıklar ile değerlendirmesi faydalı olacaktır.
Yerel yönetimlerde şeffaflık ve hesap verebilirlik ile ilgili araştırmaların bibliyometrik analizi: Tanımlayıcı araştırma
(BZT Akademi Yayınevi, 2025) Savucu, Burak; Berkün, Sanem
Bu araştırmada yerel yönetimlerde şeffaflık ve hesap verebilirlik ile ilgili çalışmaların bibliyometrik
analizini yapmak ve bu analizle literatürdeki boşluğu doldurmak amaçlanmıştır. Verilere “şeffaflık”,
“hesap verebilirlik”, “yerel yönetimler” anahtar kelimeleriyle Web of Science veri tabanından
ulaşılmıştır. Bu kapsamda ulaşılan 298 çalışmadan dahil edilme koşullarını sağlayan 272 çalışma
incelenmiştir. Veriler VOSviewer 1.6.20 programı ile analiz edilmiştir. Bu alanda en üretken yazarlar,
en fazla atıf alan yayınlar, bu yayınların dergilere ve kurumlara göre dağılımı incelenmiştir. Ayrıca
yayınlarda en sık kullanılan anahtar kelimeleri, yazarlar, kurumlar ve ülkeler arası iş birliğini gösteren
ağ haritaları çıkarılmıştır. Yayınlarda en çok kullanılan anahtar kelimeler ise sırasıyla; şeffaflık (76),
hesap verebilirlik (53), yerel yönetim (43), açık yönetim (13) ve belediyeler (12) olarak tespit edilmiştir.
Araştırma sonucunda yerel yönetimlerde şeffaflık ve hesap verebilirlik konusunda literatürdeki boşluklar
ve işbirliği için potansiyel fırsatlarla ilgili bulgulara ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma bulguları ışığında yerel
yönetimlerde şeffaflık ve hesap verebilirlik alanıyla ilgilenen yazarların konuyla ilgili güncel bilgileri
daha yakından nereden takip edebilecekleri ve daha fazla okuyucuya nasıl ulaşabileceklerine yönelik
öneriler sunulmuştur.
