560 numaralı tahrir defterine göre XVI. yüzyılın sonlarında kütahya sancağı vakıfları (Kütahya ve çevresi)

Abstract

Geçmişten günümüze kadar olan süreçte toplumlar, kendi bünyelerinde sosyal yardımlaşma, güvenlik, dayanışma gibi ihtiyaçları sağlamak amacıyla çeşitli kurumlar oluşturmuştur. İslam toplumlarında bu kurumlar vakıflar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir kişinin özel mülkiyetinin kamuya tahsis edilmesi, mülkiyete toplumsal bir nitelik katmaktadır. Bu hususta vakıflar dinî veya hayrî bir amaç gütmektedirler. Kütahya’da karşılaşabileceğimiz Ahi Evran Vakfı örneğine baktığımızda çalışma içerisindeki en önemli hayrî vakıflardan olarak göze çarpacaktır. Çalışmanın temel gayesi, Kütahya’da Osmanlılardan önce ve devamındaki süreçte kurulan vakıflar ve bu vakıfların hasılları, nitelikleri, hayır sahipleri hakkında bilgi vermektir. Bunun yanı sıra vakıfların bizlere sunduğu bilgiler ışığında dönemin akrabalık bağlarını da bir nebze de olsa açığa çıkarmaktır. Bu araştırmada temel kaynak olarak 560 Numaralı Tahrir Defteri esas alınmış, literatürdeki yabancı ve yerli eserler ile de araştırma desteklenmeye çalışılmıştır. Tablolar kısmında, vakıfların bulundukları kazalar ile birlikte nitelikleri, hasılları ve mütevellilerinin isimlerini belirttik.

In the process from past to present, societies have established various institutions within their structure in order to provide needs such as social assistance, security and solidarity. In Islamic societies, these institutions appear as foundations. The allocation of a person's private property to the public adds a social character to the society. In this matter, foundations have a religious or charitable purpose. When we look at the example of the Ahi Evran Foundation which we may encounter in Kütahya, it will stand out as one of the most important charitable foundations in this Thesis. The main purpose of this Thesis is to give information about the foundations established in Kütahya before and after the Ottomans and their productions, qualifications and charitable people. In addition, it’s purpose in the light of the information provided to us by the foundations is to reveal a little bit of the kinship ties of the period. In this research, Tahrir Book Number 560 was taken as the main source and the study was supported with foreign and local works in the literature. In the Tables section, we have mentioned the qualifications, productions and names of the trustees as well as the tribes in which the foundations were found.