Paletli araç taşıyıcı tekerleri için titreşim analizi
Citation
Özdemir, Yusuf Özgün. (2021). Paletli araç taşıyıcı tekerleri için titreşim analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilecik.Abstract
Paletli bir araca etki eden motor, palet, cer dişlisi, taşıyıcı teker gibi çok sayıda titreşim
kaynağından biri olan taşıyıcı tekerlerden kaynaklanan titreşimin en aza indirgenmesi; araç
içerisinde bulunan personelin konforu ve sağlığı, mekanik ve elektronik malzemeler ile
bunlara ait bağlantıların; hasar, arıza oranı veya hızlı yorulmalarının azaltılması; muharip
askeri paletli araçlar için ise özellikle atış kontrolü ve atış sıhhati açısından büyük önem arz
etmektedir. Ancak günümüzde basit yapıları, düşük arıza oranları ve düşük maliyetleri
nedeniyle yaygın olarak kullanılmaya devam eden pasif süspansiyon sistemlerinde enerji
depolama özelliği olmadığından bu sistemlerde taşıyıcı tekerlerin hareketinin kontrolünün
yapılması mümkün olamamaktadır. Bu nedenle pasif süspansiyon sistemi kullanılan araçlarda
bulunan taşıyıcı tekerlerin malzemesi ve tasarımı, taşıyıcı tekerler nedeniyle araç üzerinde
oluşan titreşimin azaltılması açısından daha da önemli olmaktadır. Bunun yanı sıra sistemlerin
daha ucuza mal edilmesi, ağırlığının azaltılması, ömrünün uzatılması gibi pek çok nedenden
dolayı da iyileştirilmesi amacıyla tasarım ve malzeme değişikliklerine ihtiyaç
duyulabilmektedir. Uygulanacak tasarım ve malzeme değişiklikleri sonucunda araç üstü veri
toplanması ve bu verilerin analizi yapılarak tasarımın optimize edilmesi gerekmektedir. Bu
çalışmada alüminyum taşıyıcı tekerler ve tasarımı gerçekleştirilerek bilgisayar destekli
simülasyon programlarında analizleri yapılmış, prototipleri üretilmiş çelik taşıyıcı tekerler
kullanılarak, çelik ve alüminyum taşıyıcı tekerler nedeniyle araç üzerinde oluşan gerçek
titreşim verilerinin karşılaştırılması amacıyla araca etki eden diğer titreşim kaynakları
olabildiğince sabit tutularak değişik hız ve yol parametrelerinde araç üstü veri toplama sistemi
ile tek ve üç eksenli ivme ölçerler kullanılarak veri toplaması gerçekleştirilmiş, bu veriler
işlenerek farklı hız ve yol parametrelerinde test sonuçları değerlendirilmiştir. Çalışma ile her
iki taşıyıcı tekerin titreşim genlikleri ve karakteristiklerinin birbirine çok yakın olduğu ve
birbirlerinin yerine kullanılmalarının personel, ekipman ve diğer hususlar yönünden uygun
olduğu değerlendirilmiştir. Minimizing the vibration caused by roadwheels, which is one of the many vibration sources
such as engine, track, sprocked, roadwheels acting on a tracked vehicle; the comfort and healt
of the crew in the vehicle, the connections of electronic and mechanical parts; reduction of
damage, failure rate or rapid fatigue; for combat military tracked vehicles, it is of great
importance especially in terms of fire control and fire safety. However passive suspension
systems, which are widely used today due to their simple structures, low failure rates and low
costs, dont have the energy storage feature, and it is not possible to control the movement of
roadwheels in these systems. For this reason, the material and design of the roadwheels in
vehicles using the passive suspension system become even more important in terms of
reducing the vibration on the vehicle due to the roadwheels. In addition, there may be a need
for design and material changes in order to improve the systems due to many reasons such as
cheaper cost, reduction in weight, and prolongation of life. As a result of the design and
material changes to be applied, on-vehicle data should be collected and the design should be
optimized by analysing these data. In this study, data collection was carried out using the data
acqusition system and single and triaxial accelerometers, and these data were processed and
the test results were evaluated at different speed and road parameters by using aluminum
roadwheels, and steel roadwheels whose prototypes were produced by analysing in computer
aided simulation programs, in order to compare the actual vibration data on the vehicle due to
steel and aluminum roadwheels, other vibration sources affecting the vehicle were kept as
constant as possible and on the vehicle at different speed and road parameters. With the study,
the vibration amplitudes and characteristics of both roadwheels are very close to each other
and they are used interchangeably. It was considered to be suitable in terms of equipment and
other aspects.