Elektrokimyasal Borlanmış AISI H13 Sıcak İş Kalıp Çeliğinin Korozyon ve Tribokorozyon Davranışı
Abstract
Yüksek tokluk, temperleme ve ısı direnci nedeniyle en popüler sıcak iş kalıp çeliklerinden
biri olan AISI H13 çeliği, ağırlıklı olarak agresif ortamlarda çalışan endüstriyel işlemlerde
tercih edilmektedir. Örneğin, bu çelik poli(vinil klorür) (PVC) ekstrüzyonunda kullanılan
zımbalama kalıpları, tel çekme kalıpları, eğme kalıpları, sıcak şekillendirme ve enjeksiyon
kalıpları, dövme kalıpları, kalıp döküm, ekstrüzyon kalıpları, kabartma kalıpları, derin çekme
ve darbeli ekstrüzyon gibi metal şekillendirme kalıplarında kullanılmaktadır. Özellikle PVC
içeren malzemelerin yüksek sıcaklıkta işlenmesi sırasında korozyon ve aşınma hızını önemli
oranda artıran C-Cl bağlarının kopmasından kaynaklanan ihmal edilemez serbest klorür
türleri sebep olmaktadır [1]. Bu durum kalıpların kullanım ömrünün kısaltmakta ve üretim
maliyetini ise artırmaktadır.
Bu çalışmada AISI H13 çeliğinin düşük korozyon ve aşınma direnci gibi zayıf yüzey
özelliklerini iyileştirmek için, elektrokimyasal borlama ile homojen ve endüstriyel talepleri
karşılayan borür tabakası oluşumu hedeflenmiştir. Kaplanmış numunelerin sertlik değerleri
kesit boyunca ölçülmüş ve numunelerin korozyon ve tribokorozyon aşınma deneyi ise % 3,5
NaCl çözelti ortamında gerçekleştirilmiştir.