YEM BEZELYESİNİN FOSFİNOTRİSİN TOLERANSININ BELİRLENMESİ

Abstract

Bu çalışma, bir selektif markör olan fosfinotrisinin yem bezelyesine gen transferi uygulamasındaki en uygun dozunu belirlemek için yapılmıştır. Fosfinotrisinler, Streptomyces toprak bakterisi tarafından üretilen geniş spektruma sahip bir herbisitlerdir. Bu herbisitlerin bitkilere uygulanması ile yapılarındaki glutamin sentetazın inhibisyonu glutaminin azalmasına ve amonyak miktarının artmasına neden olarak fotosentezi durdurmakta ve bitkinin ölümüne sebep olmaktadır. Çalışma, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla in vitro ortamda kontrol, 2, 4 ve 6 mg/L fosfinotrisin içeren Murashige-Skoog (MS) besin ortamı kullanılmıştır. Uygulanan dozlar sonucunda çimlenme oranı, kök ve sürgün uzunluğu, kök ve sürgün ağırlıkları incelenmiştir. Deneme 3 tekerrürlü olarak tesadüfi parselleri deneme desenine göre yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlar, kontrol grubuna göre çimlenme oranı, kök ve sürgün uzunluğu, kök ve sürgün ağırlıkları azalış göstermiştir. Çimlenme oranı sırasıyla %100, %90, %70 ve %20 olarak bulunmuştur. Kontrol grubuna göre 2 mg/L fosfinotrisin miktarındaki sürgün uzunluğunda %50 azalma gözlenmiştir. Çalışmada kotiledon ve kök boğum olmak üzere 2 eksplantlar kullanılmıştır. Bunun sonucunda ise hiçbir dozda kök ve sürgün oluşumu gelişme gözlenmemiştir. Sonuç olarak yem bezelyesinde gen transferi çalışmaları için kritik fosfinotrisin miktarı 2 mg/L olarak bulunmuştur.The present study was conducted to determine the optimal dose of phosphinothricin, a selective marker, for gene transfer application to forage peas. Phosphinothricins are broad-spectrum herbicides produced by Streptomyces soil bacteria. When applied to plants, these herbicides inhibit glutamine synthetase in their structure, reducing glutamine and increasing ammonia, which stops photosynthesis and causes plant death. The study was carried out at Sakarya University of Applied Sciences, Faculty of Agriculture, Field Crops laboratory. For this purpose, control, Murashige-Skoog (MS) nutrient medium containing 2, 4 and 6 mg/L phosphinothricin were used in vitro. As a result of the doses applied, germination rate, root and shoot length, root and shoot weights were analyzed. The experiment was conducted using a randomised plot design with three replications. The results showed a decrease in germination rate, root and shoot length, root and shoot weight compared to the control group. Germination rates were 100%, 90%, 70% and 20%, respectively. A 50% decrease was observed in shoot length at 2 mg/L phosphinothricin compared to the control group. In the study, two explants, cotyledon and root-knot, were used. The results showed that there was no improvement in root and shoot formation at any dose. Consequently, the critical level of phosphinothricin for gene transfer studies in forage peas was found to be 2 mg/L.