Establishment Processes of United Nations Organizations Related to Palestine

Abstract

After the Second World War, Britain withdrew from its Palestine mandate and the division in the region was decided by the United Nations (UN). These developments initiated the issue of Palestinian refugees. The Arab-Israeli War of 1948-1949 made the Palestinians' struggle for survival even more visible. For this reason, some organizations were established by the UN at the end of 1948 in order to help Palestinian refugees. First, the UN Relief Agency for Palestine Refugees (UNRPR) was established on 19 November 1948. On December 11, 1948, the UN Conciliation Commission for Palestine (UNCCP) or Palestine Conciliation Commission (PCC) was established. About a year later, UNRPR was replaced by the UN Relief and Works Agency for Palestine Refugees (UNRWA). On 8 December 1949, the Palestine Consultative Commission (UNRWA AdCom) was established under UNRWA to assist the agency. Turkey, the USA, the UK and France have been appointed as members of both UNRWA AdCom and UNCCP. In the prepared article, the first studies of the UN regarding Palestinian Refugees are explained on the basis of these organizations. Additionally, Turkey was also mentioned in the context of UNCCP and UNRWA AdCom. The boundaries of the study were drawn by the establishment processes of the mentioned organizations. In the article, the UN reports and meeting minutes on the subject; The Republic of Turkey State Archives Directorate's Republic Archive and Turkish Diplomatic Archive documents were used. Between the lines, an attempt has been made to find an answer to the question of why the problems in the region still cannot be solved despite the long-term and intensive work of the UN.İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere’nin Filistin mandaterliğinden çekilmesi ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bölgede taksime karar verilmesiyle Filistinli mülteciler meselesi başlamıştır. 1948-1949 Arap-İsrail Savaşı nedeniyle Filistinlilerin yaşam mücadelesi daha da görünür hale gelmiştir. Buradan hareketle Filistinli mültecilere yardım etmek gayesiyle, BM tarafından 1948 yılı sonunda bazı oluşumlara gidilmiştir. Bu doğrultuda ilk olarak, 19 Kasım 1948’de BM Filistin Mültecilerine Yardım Teşkilatı (UNRPR) kurulmuştur. 11 Aralık 1948’de ise BM Filistin Uzlaştırma Komisyonu (UNCCP) veya Filistin Uzlaştırma Komisyonu (PCC) kuruluşu gerçekleşmiştir. UNRPR, yaklaşık bir yıl sonra, 8 Aralık 1949’da yerini BM Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) adıyla kurulan oluşuma bırakmıştır. Aynı gün alınan karar doğrultusunda UNRWA kapsamında, ajansa yardımcı olması amacıyla Filistin İstişare Komisyonu (UNRWA AdCom) oluşturulmuştur. Gerek bu komisyonun gerekse UNCCP’nin üyeliklerine Türkiye, ABD, İngiltere ve Fransa getirilmiştir. Hazırlanan makalede BM’nin Filistinli Mültecilerle ilgili ilk çalışmaları, bu teşkilatlar temelinde anlatılırken UNCCP ve UNRWA AdCom özelinde Türkiye’den de bahsedilmiştir. Çalışmanın sınırı bahsi geçen teşkilatların kuruluş süreçleriyle çizilmiş; BM’nin konuyla alakalı raporlarıyla toplantı tutanaklarından, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başkanlığı’nın Cumhuriyet Arşivi ve Türk Diplomatik Arşivi belgelerinden istifade etmeye özen gösterilmiştir. Satır aralarında tüm bu uzun soluklu ve yoğun çalışmalara rağmen neden bölgede hala sorunların çözülemediği sorularına tarihi bakışla yanıt bulunmaya çalışılmıştır.