Türk ve yabancı kökenli granitlerde katma değeri yüksek ürün eldesi için seramik sır denemeleri

Abstract

Geçmişten günümüze granitler ve mermerler ve en geniş tanımıyla doğal taşlar, hem yapı malzemesi hem de dekoratif amaçlarla yaygın olarak kullanılmışlardır. Bu çalışmada; hem kesilip işlenmiş hem de katma değeri düşük ya da artık durumundaki granitlerin ekonomik olarak yeniden değerlendirilmesi, katma değeri daha yüksek ürüne dönüştürülebilmesi amacıyla farklı kökenli taşlar ve taş yüzeylerinde sır denemeleri gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla yerli ve yabancı kökenli olmak üzere 6 farklı granitte bünye-sır uyumu ve bunun sonucunda elde edilecek yeni yüzeylerin ticarileştirilebilirliği konuları araştırılmıştır. Sadece doğal taş- bünye, sır uyumunu ve taş yüzeyinde ısı etkisini gözlemleyebilmek amacıyla 900 C, 1000 C ve 1050 C’de opak ve transparan sırlar kullanılmıştır. Mat ve cilalı taş yüzeylerinde denemeler yapılmıştır. Bu denemelerin sonucunda, cilalı yüzeylerde ticari amaçla kullanılabilecek sır bünyesi oluşmazken, 6 farklı granit türünde ham yüzeylerde sır uygulamalarına yönelik olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen verilerle, magmatik kayaç grubunda yer alan granitlerde, boya yerine geçebilecek ve taşın teknolojik dayanım ve estetik özelliklerini artıran sır kullanımının ekonomik sınırlar içerisinde uygun olacağı sonucuna varılmıştır.From the past to the present, granites and marbles, in the broadest sense, all-natural stones have been used extensively for both building materials and decorative purposes. İn this study; glazing experiments were conducted on the stones of different origin and stone surfaces to economically re-evaluate both cut and processed granites with low added value or residuals and to convert them into higher-value products. For this purpose, the composition-glaze harmony of 6 different granites of domestic and foreign origin and the commercialization of the new surfaces to be obtained were investigated. Only opaque and transparent glazes were used at 900°C, 1000°C and 1050°C to observe natural stone-body, glaze harmony and heat effect on stone surfaces. Tests vvere performed on matt and polished stone surfaces. As a result of these experiments, no glaze structure could be used for commercial purposes on polished stones surfaces, vvhile positive results vvere obtained for glaze applications on raw surfaces of 6 different granite types. According to the data obtained from this study, it is concluded that the use of glaze in the granites, vvhich are considered in a magmatic rock group, vvhich can replace the paint and increase the technological strength and aesthetic properties of the stone, will be suitable economically.