2008 Küresel Finans Krizi: Neo-Liberal Finansal Sistemin İflası Ve Uluslararası Para Fonu’nun Kurumsal Sorgusu

Abstract

1980’lerin sonlarına doğru yeni gelişen piyasalarla birlikte geçiş ekonomileri, yeni bir büyüme modelinikabul etmek durumunda kaldılar. Bu model, neo-liberal anlayışı yansıtan ve temelde “WashingtonMutabakatı” olarak adlandırılan tedbirler paketinin oluşturduğu bir ekonomik dönüşümü içermekteydi.Modelin uygulanmasında başta Uluslararası Para Fonu (IMF) olmak üzere Bretton Woods(BW) sisteminin kurumsal unsurları etkin rol üstlendiler. Ancak temelinde finansal liberalizasyonadayalı bu politikalar uygulamada beklenen başarıyı sağlayamadı. Model, ekonomi yazınında ve çevrede,1990 ve sonrası çeşitli bölgesel ve ülkesel krizlerin oluşmasında ortak neden olarak gösterildi.Diğer taraftan 2008 küresel finans krizini tahmin edememesi ve gelişmiş ekonomilerde deregülasyonpolitikalarıyla oluşan düzenleme zafiyetine yönelik önlem almakta gecikmesi, Fon’un bu süreçte deönemli ölçüde eleştirilmesine neden oldu. Fon yönetiminde kota ve oy gücü dağılımdaki adaletsizlikleryanında gelişmiş ülkelerin yüksek düzeyli etkisi ve ülkeler için genelde neo-liberal anlayışı yansıtanve benzer nitelikte uygulama ve tedbir paketleri sunulması da IMF ile ilgili tartışma yaratan diğerkonulardı. Bu çalışmada, IMF’deki kurumsal ve politik değişim kaygısı irdelenecek ve Fon’un yenidenyapılandırılmasında alınan karar ve uygulamaların ne denli başarılı olabileceği tartışılacaktır.