KABAK ÇEKİRDEĞİ KABUĞU ATIKLARI KULLANILARAK SULU ÇÖZELTİLERDEN REAKTİF BOYA GİDERİMİ

Abstract

Su yeryüzü üzerinde tüm canlılar için hayati öneme sahip doğal kaynaklardan biridir. Ancak son yüzyılda gerçekleşen hızlı sanayileşme ve kentleşme faaliyetleri çok farklı tür ve yapıdaki kirleticileri içeren atık suların büyük miktarlarda oluşumuna neden olmaktadır. Özellikle tekstil, plastik, deri, kozmetik, gıda işleme, kağıt, baskı ve ilaç gibi çeşitli endüstrilerden kaynaklı ortaya çıkan atık sularda çok çeşitli boya atıkları ve bunların parçalanma ürünleri bulunmaktadır. Sanayi faaliyetlerinde kullanılan boyalar genellikle sentetik ve karmaşık kimyasal yapıya sahip olmalarından dolayı ışık, yükseltgenme ve biyolojik bozunmaya karşı dirençlidirler. Kullanılabilir temiz suyun dünya çapında azalması sonucu ortaya çıkan su problemi yeşil kimya faaliyetlerinin su arıtımına yönlenmesini zorunlu kılmaktadır. Tekstil atık sularından kirleticilerin gideriminde kullanılan en yaygın proses adsorpsiyondur. Ancak, literatür çalışmaları göstermektedir ki, yöntemin en büyük dezavantajı kullanılan adsorbentin yüksek maliyetli oluşudur. Gerçekleştirilen deneysel çalışmada tekstil atık sularında bulunan ve ülkemiz tekstil sanayinde yaygın bir şekilde kullanılan reaktif Remazol Brilliant Blue R boyasının giderimi araştırılmıştır. Çalışmada adsorbent olarak bitkisel bir atık olan ve ucuz bir şekilde kolayca elde edilebilecek kabak çekirdeği kabuğunun uygunluğu incelenmiştir. Remazol Brilliant Blue R'nin önerilen adsorbent ile adsorpsiyonunda; pH, Remazol Brilliant Blue R başlangıç konsantrasyonu, adsorbent miktarı, karıştırma süresi gibi adsorpsiyon parametreleri incelenmiş ve optimum deneysel koşullar saptanmıştır. Elde edilen bulgular Remazol Brilliant Blue R boyasının tekstil atık suyundan arıtılmasında kabak kabuğu çekirdeği atığının uygun, düşük maliyetli ve çevre dostu bir adsorbent olduğunu göstermiştir.

Water is one of the natural resources that is vital for all living things on earth. However, rapid industrialization and urbanization activities that have taken place in the last century have caused the formation of large amounts of wastewater containing pollutants of very different types and structures. In particular, wastewater originating from various industries such as textile, plastic, leather, cosmetics, food processing, paper, printing and pharmaceuticals contains a wide variety of dye wastes and their degradation products. Dyes used in industrial activities are generally resistant to light, oxidation and biological degradation due to their synthetic and complex chemical structure. The water problem that has emerged as a result of the decrease in usable clean water worldwide necessitates the orientation of green chemistry activities towards water treatment. The most common process used in the removal of pollutants from textile wastewater is adsorption. However, literature studies show that the biggest disadvantage of the method is the high cost of the adsorbent used. In the experimental study conducted, the removal of the reactive Remazol Brilliant Blue R dye, which is found in textile wastewater and is widely used in our country's textile industry, was investigated. In the study, the suitability of pumpkin seed shell, which is a plant waste and can be easily obtained cheaply, as an adsorbent was investigated. In the adsorption of Remazol Brilliant Blue R with the proposed adsorbent; adsorption parameters such as pH, Remazol Brilliant Blue R initial concentration, adsorbent amount, mixing time were investigated and optimum experimental conditions were determined. The findings showed that pumpkin seed shell waste is a suitable, low-cost and environmentally friendly adsorbent in the treatment of Remazol Brilliant Blue R dye from textile waste water.