Matematik Öğretmenlerinin Öğretim Deneyimlerine Göre Matematiksel İnançlarının İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul ve lise matematik öğretmenlerinin, matematiğin doğasına, öğretimine ve öğrenimine ilişkin inançlarını onların öğretim deneyimlerine göre incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden çoklu durum çalışması kullanılmıştır. Çalışmanın durumları, öğretmenlerin öğretim deneyimleridir. Araştırmanın katılımcıları, kolay ulaşılabilir ve ölçüt örnekleme yöntemlerine göre belirlenmiştir. Bu kapsamda katılımcılar, öğretim deneyimleri üç ile otuz dört yıl arasında değişen dört ortaokul ve altı lise matematik öğretmeni olmak üzere toplam on öğretmenden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak, on adet açık uçlu sorudan oluşan yazılı görüş formu kullanılmıştır. Bu form aracılığıyla toplanan araştırma verileri, matematiğin doğasına, öğretimine ve öğrenimine ilişkin formel bağlantılı, şema bağlantılı, süreç bağlantılı ve uygulama bağlantılı matematiksel inanç kategorilerine dayalı olarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, öğretim deneyimlerine göre üç gruba ayrılan matematik öğretmenlerinin, matematiğin doğasına yönelik inanç yapılarının benzer olduğunu ve matematiğin statik ve dinamik özelliklerini barındırdığını göstermektedir. Matematik öğretimine yönelik inanç yapıları ise deneyim gruplarına göre farklılık göstermektedir. Öğretim deneyimi 3-9 yıl olan öğretmenler ile 10-15 yıl olan öğretmenler formel ve süreç bağlantılı yönelime dayalı inanç yapısına sahip iken kıdemi en fazla olan üçüncü gruptaki öğretmenlerin ise uygulama ve süreç bağlantılı inanç yönelimine sahip oldukları belirlenmiştir. Matematik öğrenmeye ilişkin inançlarda ise duyuşsal bileşenlerin üç öğretmen grubu için de daha fazla ön planda olduğu da tespit edilmiştir.