Plastik ekstrüzyon sistemlerinin döngüsel ekonomi modeli kapsamında karşılaştırılması: Stretchood shrink ambalaj

Abstract

Küresel endüstri ve tüketim dinamiklerindeki hızlı değişimler, çevresel sürdürülebilirlik ve kaynak verimliliğini önemli kılmaktadır. Döngüsel ekonomi modeli, kaynakların verimli kullanımını ve atıkların minimize edilmesini hedeflemektedir. Döngüsel ekonomi modelinin en çok uygulanmasına ihtiyaç duyulan alanlardan biri olan ambalaj sektörü için stretchood shrink ambalajı üretiminin yapıldığı plastik koekstrüzyon sistemlerinin karbon emisyonu salınımı konusunda ele alınması oldukça önemlidir. İkincil ambalajlama sınıfında yer alan stretchood shrink ambalajlar, döngüsel ekonomi ilkelerine uyumlu olarak malzeme ve enerji verimliliğini artırmakta, plastik ambalaj endüstrisinde sürdürülebilir üretim ve atık yönetimi stratejilerinin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. Aynı zamanda stretchood shrink ambalaj üretim sistemlerinin avantajları ve iyileştirme alanları belirlenerek çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada rehber bir kaynak olması hedeflenmiştir. Çalışmada, Türkiye’de kullanılan farklı markalar tarafından tasarlanmış ve üretilmiş Stretchood shrink naylon film üretim sistemlerinin malzeme kullanımı, enerji tüketimi, geri kazanım oranları açısından değerlendirilerek karbon ayak izi hesaplamaları yapılarak döngüsel ekonomi modeli açısından karşılaştırılmıştır. Türkiye’de Stretchood shrink ambalaj film üretimi yapan 5 firmadan alınan verilerle, Almanya ve İtalya menşeli Stretchood naylon film üretim makinelerinin EN ISO 14067:2018 ve EN ISO 14064-1 standartlarına göre doğrudan ve dolaylı karbon emisyonları hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular, farklı ülke menşeili üretilmiş Stretch Hood ambalaj üretim teknolojisinin döngüsel ekonomi hedefleri açısından değerlendirildiğinde bazı konularda büyük farklılıklar oluşturduğunu göstermektedir. İncelenen sistemler arasında Almanya menşeili teknolojinin en az karbon emisyonu oluşturduğu görülmüştür. Türkiye’de ihracata dayalı üretim yapan firmaların Stretch Hood ambalajı satın alımı esnasında, tedarikçisinin ambalaj ürününü üretirken kullandığı teknolojiyi dikkate almasına bağlı olarak kendi ürünlerinde karbon ayak izini düşürme çalışmalarında etkili olacağını bu çalışma ispatlamıştır.

Rapid changes in global industry and consumption dynamics make environmental sustainability and resource efficiency important. The circular economy model aims at efficient use of resources and minimization of waste, and plastic extrusion systems are one of the applicable areas of this model. Stretchood shrink plastic extrusion systems are used in the packaging industry, which is one of the areas where the circular economy model needs to be implemented the most. Stretchood shrink packaging increases material and energy efficiency in line with circular economy principles and contributes to the development of sustainable production and waste management strategies in the plastic packaging industry. In this study, Stretchood shrink packaging systems designed and produced in different brands used in Turkey were evaluated in terms of material use, energy consumption, recovery rates and carbon footprint calculations were made and compared in terms of circular economy model. With data from 5 companies in Turkey, direct and indirect carbon emissions of Stretchood nylon film production machines originating from Germany and Italy were calculated according to EN ISO 14067:2018 and EN ISO 14064-1 standards. The thesis aims to be a guiding resource in achieving environmental sustainability goals by revealing the advantages and improvement areas of this system. The findings show that Stretch Hood packaging production technology produced in different countries creates major differences in some aspects when evaluated in terms of circular economy targets. Among the systems analyzed, the technology originating from Germany was found to generate the least carbon emissions. This study proved that export-oriented manufacturing companies in Turkey will be effective in reducing the carbon footprint of their own products depending on the technology used by the supplier to produce the packaging product during the purchase of Stretch Hood packaging.