Sıcak Haddeleme Yolluk Makarası Soğuk İş Takım Çeliklerinin AşınmaDavranışlarının İncelenmesi

Abstract

Takım çelikleri endüstriyel üretimin temel malzemeleri olmalarının yanında maliyet üzerinde de çok etkilidir. Dolayısıyla ekonomik ve teknolojik olarak ideal takım çeliğinin seçimi, karakterizasyonu ve servis performansının anlaşılması önem arz etmektedir. Çelik Haddehanesi, sıcak hadde yolluk sistemi gibi sürtünmeli ve sıcaklık altında çalışan makine parçaları takım çeliği seçimine esas olmak üzere bu çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada, ticari 1.2379, 1.2436 ve CPR soğuk iş takım çelikleri kullanılmıştır.Gerçek şartlardakilere benzer ısıl ve mekanik özelliklere sahip muhtelif üretilen numuneler kullanılarak abrasif aşınma davranışları incelenmiştir. Deney numuneleri ısıl işlem, sertlik ölçme, yağlamasız “pin on ring” kuru abrasif aşınma deneyleri ve makro-mikro görüntü analizi vb. incelemelere tabi tutulmuştur. Abrasif aşınma deneyleri; aşındırıcı olarak 60 mesh ve 220 mesh zımpara, 30 N, 50 N ve 80 N kuvvet ve 10 ve 20 metre abrasif aşınma yolu şartlarında gerçekleştirilmiştir. Gerçek üretim şartlarında da aşınma miktarları gözlemlenmiş ve laboratuvar sonuçları ile kıyaslanmıştır. Deneysel sonuçlarda; daha düşük karbon miktarına sahip fakat güçlü karbür yapıcı elementlerce daha zengin CPR soğuk iş takım çeliğinin 1.2379 ve 1.2436 soğuk iş takım çeliklerine göre daha yüksek aşınma direnci ve tokluk değerleri gösterdiği gözlenmiştir. Karbür yapısının da diğerlerine göre daha küçük olduğu görülmektedir. Sonuçta takım çeliklerinin uygunluğu mekanik ve mikroyapısal olarak detaylı olarak değerlendirilmiştir. Hem endüstriyel hem de akademik fayda üretilmiştir.