Blok zincir teknolojisinin muhasebe uygulamalarına olan etkisi üzerine yapılan akademik çalışmaların bibliyometrik analizi

Abstract

Blok zinciri teknolojisi, dijitalleşmenin yeni ürünleri arasında yer alan yeni bir teknolojidir. Blok zinciri teknolojisinin, başta finans sistemi olmak üzere, merkezi bir yönetim ve aracılar ile gerçekleştirilen ve içinde veri ve bilgi olan birçok alanı etkileyeceği ifade edilmektedir. Birçok alanı etkileyeceği ifade edilen bu yeni teknolojinin, Pacioli’den bu yana 500 yılı aşkın geçmişe sahip olan muhasebe kayıt sistemi başta olmak üzere muhasebe denetimi ve muhasebe mesleği üzerinde önemli dönüşümler yaşamasına neden olacağı tartışılmaktadır. Blok Zinciri teknolojisi bir dağıtık defter teknolojisidir. Bu teknoloji, bir merkezde toplanan, kayıt altına alınan ve yönetilen işlemlerin birçok merkezde kayıt altına alınması ve yönetilmesini sağlayan bir şifreleme algoritması ile çalışan ve eşten eşe transferlerin yapılabildiği bilgisayar teknolojisi olarak tanımlanmaktadır. Bu teknolojinin nasıl çalıştığı ile ilgili en güzel örnek bankaların çalışma biçimleri üzerinden verilebilir. Hepimizin bildiği üzere bankalar, bir genel merkezi bir de bu merkeze bağlı şubeleri olan kurumlardır. Bankaların temel çalışma felsefesi ise fon ihtiyacı olanlarla ile fon fazlası olanların buluşmasına aracılık etmektir. Bu aracılık faaliyetlerini gerçekleştiren bankaların sağladığı fayda ise faiz ve komisyon gelirleridir. Bankacılık sistemi “güven” üzerine kurulmuştur ve bankaların sahipleri, kendisine para yatıran mudilerine güven vermek ve kredi verdiği müşterilerine belirli çerçevede güvenmek zorundadır. Bu güvenin tesisi için yapılmış çeşitli yasal düzenlemeler olmasına rağmen, bankacılık tarihinde birçok suiistimaller, hileler ve bankacılık vakaları yaşanmıştır ve yaşanmaya da devam etmektedir. Bu yaşanan vakalar bankacılık sisteminin temelini oluşturan güvenin tesis edilmesindeki kuşkuları artırmaktadır. Blok zinciri teknolojisi tam bu noktada, fon ihtiyacı olanlar ile fon eksiği olanların bir araya gelmesinde bankalar gibi aracıları devreden çıkarak, bu kişilerin bilgisayar teknolojisi aracılığı ile buluşmasına ve merkezi olan bankacılık siteminin yerine merkezi olmayan yeni bir sistemin oluşmasına olanak yaratmaktadır. Bu teknoloji, yasalar ile tesis edilmeye çalışılan güvenin kodlar ve şifeler ile mümkün olacağını ve aracıları devreden çıkararak bir tür kendi kendine yönetim biçimini tasarlayan bir akımın teknolojik oluşumu diyebiliriz. Bu teknolojinin çalışma biçiminin, bankalar gibi aracılık yapan tüm diğer çalışma alanlarına da uygulanabileceği ifade edilmektedir. Blok zinciri teknolojisinin muhasebe kayıt sistemi, muhasebe denetimi ve muhasebe mesleği üzerine yapacağı etkiler, tartışılmakla birlikte henüz gündelik yaşamda bu dönüşümü hissettiğimiz söylenemez. Ancak yakın gelecekte bu değişim etkisini göstereceği ifade edilmektedir ve bu teknoloji ve etkileri üzerine birçok akademik çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmada henüz istenilen düzeyde gündelik hayatımıza dokunmamış olan bu teknolojinin, muhasebe sistemi üzerine yapacağı etkiler hakkında, yapılan akademik çalışmalarda yazarların tespitleri, öngörüleri ve önerilerini derleyerek bu konudaki genel kabulleri ortaya koymaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için, TRDizin, ve Scopus veri tabanlarında yer alan akademik çalışmalar taranmış ve taranan akademik çalışmalar, araştırma konuları, araştırma bulguları ve elde edilen sonuçları bakımından sınıflandırılmış ve nitel veri programı Maxqda aracılığı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre muhasebe sistemi veri üreten, veri kullanan ve veriyi aktaran bir sistem olduğu için blok zinciri teknolojisinin, muhasebe ve denetimde yeni bir dönemi başlatacağı kanaatine ulaşılmıştır. Araştırmanın birinci bölümde, blok zinciri teknoloji ele alınmıştır. İkinci bölümde bu teknolojinin muhasebe sitemi üzerine olan etkileri tartışılmıştır. Son bölümde ise yapılan araştırmanın bulguları analiz edilerek elde edilen sonucalar değerlendirilmiştir.One of the most current developments of the period we are in, which is expressed as the digital age, is blockchain technology. It is stated that the blockchain technology will affect many areas, especially the financial system, which are carried out through a central administration and intermediaries, and which contain data and information. It is argued that this new technology, which is stated to affect many areas of life, will cause significant transformations in accounting auditing and accounting profession, especially in the accounting entry system, which has more than 500 histories since Pacioli. Blockchain technology is a distributed ledger technology. This technology can be defined as a computer technology that works with an encryption algorithm that enables transactions that are collected, recorded, and managed in one center to be recorded and managed in many centers and where transfers can be made from peer to peer. The best example of how this technology works can be given through the way banks work. As we all know, banks are institutions that have a headquarters and branches affiliated to this center. The basic working philosophy of banks is to mediate the meeting of those who need funds and those who have excess funds. The benefits provided by banks performing these intermediary activities are interest and commission income. The banking system is built on “trust” and the owners of the banks must give confidence to their depositors and trust their customers to whom they give loans. Although there are various legal regulations made for the establishment of this trust, many abuses, frauds, and banking cases have been experienced in the history of banking and continue to be experienced. These events increase the doubts about the establishment of trust, which is the basis of the banking system. At this point, blockchain technology eliminates intermediaries such as banks in bringing together those in need of funds and those with a lack of funds, enabling these people to meet through computer technology and creating a new decentralized system instead of the centralized banking system. We can say that this technology is the technological formation of a trend that designs a kind of self-management by eliminating the intermediaries and that the trust that is tried to be established by the laws will be possible with codes and passwords. We can also adapt the way this technology works in all other workspaces that act as intermediaries, such as banks. Although the effects of blockchain technology on the accounting registry system, accounting auditing and accounting profession are discussed, it cannot be said that we have felt this transformation in daily life yet. However, this change will show its effect soon. Many academic studies are being carried out on this technology and its effects, which is expressed as an unknown yet. In this study, it is to reveal the general acceptances on this subject by compiling the findings, predictions, and suggestions of the authors in the academic studies about the transformations that this technology, which seems to be an unknown but whose acceleration is increasing day by day, will make on the accounting system. Aims of this study is to reveal the common opinions, determinations and predictions emerging from academic studies on the effects of blockchain technology on accounting applications and to reach a general opinion about the change and transformation that this technology will create in the accounting system. To achieve this aim, the TRDizin and Scopus databases were searched. The obtained articles were classified under the titles of research topics, research findings and results and analyzed through the quality data program maxqda . In the first part of the research, blockchain technology is discussed. In the second part, the effects of this technology on the accounting system are discussed. In the last part, the findings of the research were analyzed, and the results were evaluated. According to the findings, since the accounting system is a system that produces data, uses data and transfers data, it has been inevitable to benefit from block chain and this system to create change and transformation in the traditional accounting system. Block chain is starting a new era in accounting and auditing.