Anadolu’daki Tarihi Camiler ve Söğüt Çelebi Sultan Mehmet Cami*

Abstract

Tarihi yapılar; yapıldığı dönemin mimari elemanlarını, mühendislik tecrübelerini, kullanılan malzemeleri ve kültürel bilgilerini günümüze kadar getirebilen taşınmaz kültür varlıklarıdır. Anadolu’da osmanlı ve selçuklulardan kalan birçok tarihi cami vardır. Bu tarihi camiler taş veya ahşap yapım teknikleri kullanılarak inşa edilmiş ve günümüze kadar gelmişlerdir. Ileri seviyede ahşap ve taş işçiliklerini görmek mümkündür. Bu çalışmada birkaç cami örneklendirilmiş olup, özellikle ahşap veya taş yapım tekniği kullanılarak inşa edilmiş olanlara yer verilmiş ve söğüt mehmet çelebi cami ise detaylı bir şekilde incelenerek yapının genel özellikleri ve yapının şu anki durumuna ait bilgilere yer verilmiştir. Bilecik ili söğüt ilçesinde bulunan çelebi sultan mehmet camisi, çelebi sultan mehmet tarafından 1414-1420 yılları arasında yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı, 12 adet kubbe ve 1 minaresi kuzey, doğu ve batı taraflarından 3 giriş kapısı olan ulu bir camidir. Bu çalışma; vakıflar genel müdürlüğü mülkiyetindeki çelebi mehmet camii, mimarisinin ve özelliklerinin daha iyi anlaşılmasını ve değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çelebi mehmet camisinin karşılaştırma ve değerlendirilmesinin daha sağlıklı yapılabilmesi için, anadolu’daki diğer cami örnekleri incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda söğüt çelebi sultan mehmet camisinin iç mekânında; bozulan yüzeylerin kireç harcıyla sıvanması, ahşap döşeme kaplamalarında yer yer oluşan bozulmaların mevcuduna uygun şekilde yenilenmesi, ahşap merdiven ve korkulukların sağlamlaştırılması, pencerelerin bakımlarının yapılması. Dış mekânda ise; cephenin temizlenmesi ve derzlerin onarılması, yapının çevre sularından korunması için drenaj sistemi yapılması gibi bazı restorasyon müdahalelerinin yapılması önerilmektedir.