Psikososyal riskler ve çalışan sağlığı

Abstract

Bu proje, iş hayatında psikososyal riskler konusunu hem kuramsal hem de hukuki açıdan ele almaktadır. Çalışma, öncelikle psikososyal risklerin tanımını, tarihsel gelişimini ve türlerini açıklamakta; iş yerinde mobbing, stres, tükenmişlik gibi yaygın risk faktörlerine değinmektedir. Bu risklerin çalışanların fiziksel ve psikolojik sağlığı üzerindeki etkileri ile verimlilik ve performansa olan yansımaları detaylandırılmaktadır. Ardından, iş hukukunun temel ilkeleri, işverenin yükümlülükleri ve mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde psikososyal risklerin yasal boyutu ele alınmaktadır. Türk mevzuatı ile birlikte uluslararası sözleşmeler ve direktifler de karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde, mahkeme kararları ve uygulamada karşılaşılan sorunlar analiz edilmekte; mobbing davaları, delil yetersizliği ve bilirkişi raporlarının rolü gibi konulara odaklanılmaktadır. Ayrıca kurumların bu riskleri nasıl yönettiğine dair örnek uygulamalara da yer verilmektedir. Son bölümde ise, psikososyal risklerin önlenmesi için öneriler, kurumsal destek mekanizmaları, eğitim çalışmaları, izleme süreçleri ve sürekli iyileştirme yaklaşımları sunulmaktadır. Dijitalleşme ve uzaktan çalışma gibi yeni çalışma modellerinin getirdiği risklere de değinilmiştir. Çalışma, toplumsal farkındalık ve yasal düzenlemelerle desteklenen sürdürülebilir çözümler önermektedir.This project addresses the issue of psychosocial risks in the workplace from both theoretical and legal perspectives. The study first explains the definition, historical development, and types of psychosocial risks, and then addresses common risk factors such as workplace mobbing, stress, and burnout. It details the impact of these risks on employees' physical and psychological health, as well as their impact on productivity and performance. Then, it examines the legal dimension of psychosocial risks within the framework of the fundamental principles of labor law, employer obligations, and legislative regulations. International agreements and directives are also examined comparatively, along with Turkish legislation. The third section analyzes court decisions and problems encountered in practice, focusing on issues such as mobbing cases, lack of evidence, and the role of expert reports. It also includes examples of how institutions manage these risks. The final section presents recommendations for preventing psychosocial risks, institutional support mechanisms, training programs, monitoring processes, and continuous improvement approaches. It also addresses the risks posed by new working models such as digitalization and remote working. The study proposes sustainable solutions supported by public awareness and legal regulations.