İslam ahlakında adalet erdemi

Abstract

Adalet, doğru olanı yapmak, hâk ve hakikate uygun davranmak gibi manalara gelmektedir. Ayet ve hadislerde ise, dengede tutmak, düzenli olmak, birbirine denk ve eşit olmak, gerçek olanla hükmetmek, doğru yolu takip etmek, takvaya yönelmek, dürüst olmak, tarafsız olmak gibi anlamlarda kullanılmaktadır. İnsanlar genel olarak birçok meseleyi maddi yönüyle değerlendirmektedirler. Ahlaki ve manevi erdemlere değer vermeden bencil davranıp sadece kendi çıkar ve menfaatine göre tavır takınıp diğer insanlara karşı adaletsiz, haksız ve zalimce davranabilmektedirler. İşte bu sebeplerden dolayı dünyada yaşayan birçok mazlum insan, zalimlerin yapmış olduğu zulümden dolayı feryat etmekte ve adalet diye haykırmaktadırlar. Bu yüzden insanların toplu yaşadığı her yerde mazlumların, güçsüzlerin, kimsesizlerin ızdırap çekmemesi, gözyaşı dökmemesi için adaletin her zaman var olması kaçınılmazdır. Çünkü adaleti, iyiliği, yardım etmeyi Allah (cc) insanlara emretmektedir. Dolayısıyla âdil olmak farzdır: “Ey iman edenler! Kendinizin veya anne babanızın ve akrabanızın aleyhine bile olsa adaleti ayakta tutun, Allah için şahitlik eden kimseler olun. (İnsanlar) zengin olsunlar, yoksul olsunlar Allah onlara sizden daha yakındır. Öyleyse siz hislerinize uyup adaletten ayrılmayın. Eğer adaletten sapar veya üzerinize düşeni yapmaktan geri durursanız bilin ki Allah (cc) yaptığınız her şeyden haberdardır.” buyurmaktadır. Adalet, öncelikle insanın kendisine sonra da dini, dili, ırkı, mezhebi, meşrebi ne olursa olsun başkalarına karşı hakkı, hukuku gözeterek adil davranmasıdır. Kişi yalnızca kendi menfaatini değil, hem kendi hem de toplumun menfaatini düşünmelidir. Sadece kendi menfaatini düşünen insanlardan adil olması beklenemez. Büyüklerimizin dediği gibi “Adaletin olduğu yerde kurt ile kuzu aynı yerden su içer.” Adaletin olmadığı yerde ise acı ve keder eksik olmaz. İslam ahlakında adalet erdemi başlıklı yazımızda, İslam’ın adalet erdemine vermiş olduğu değeri, topluma verdiği faydayı, insanlar arasındaki denge kurucu rolünü ve bunun tam tersi olan adaletsizliğinde ne derece sorunlara yol açtığını ayet ve hadisler ışığında Hz. Peygamberin hayatından örneklerle anlatmaya çalıştık.Justice means doing the right thing, acting in accordance with the right and the truth. In verses and hadiths, it is used in the meanings of keeping in balance, being orderly, being equal and equal to each other, ruling with the truth, following the right path, turning to taqwa, being honest and being impartial. People generally evaluate many issues in terms of material aspects. They can act selfishly without giving value to moral and spiritual virtues, act only in their own interests and interests, and act unfairly, unjustly and cruelly towards other people. For these reasons, many oppressed people living in the world are crying out for the oppression of the oppressors and shouting for justice. For this reason, it is inevitable that justice should always exist so that the oppressed, powerless and orphans do not suffer and shed tears wherever people live together. Because Allah commands justice, goodness and helping. Therefore, it is obligatory to be just: “O you who believe! Stand up for justice, even if it is against your selves or your parents and relatives, and be witnesses for Allah. Whether they are rich or poor, Allah is closer to them than you are. So follow your feelings and do not depart from justice. If you stray from justice or refrain from doing your part, know that Allah is aware of everything you do.” he commands. Justice is the act of treating people fairly, first of all to themselves and then to others, regardless of their religion, language, race, creed, or disposition, by observing the law. A person should not only consider his own interests, but also the interests of himself and the society. People who only think of their own interests cannot be expected to be fair. As our elders said, “where there is justice, the wolf and the lamb drink from the same place.” Where there is no justice, there is no shortage of pain and sorrow. In our article titled the virtue of justice in Islamic moral values, the value Islam gives to the virtue of justice, the benefit it gives to the society, its role as a balancers between people, and the opposite, how much problems it causes in its injustice, are discussed in the light of verses and hadiths. We tried to explain with examples from the life of the Prophet.