Hadislerin Anlaşılmasında Arka Plan Bilgisi (Ebû Süfyân Herakliyus Görüşmesi Rivayeti Örneğinde)

Abstract

Kur’ân-ı Kerimle birlikte dinin ana kaynağını oluşturan hadislerle ilgili iki temel mesele bulunmaktadır: Sübût ve delâlet. Sübût problemi hadislerin Rasûlullah’a aidiyetini tesbit ile ilgiliyken delâlet, anlaşılmasına dair sorunları ele alır. Hadis metinlerinin delaletinde yani doğru anlaşılmasında ise bütüncül yaklaşım son derece önemlidir. Bu yaklaşım iki temel unsura dayanmaktadır. İlki rivayetin tüm tariklerinin bir arada değerlendirilmesi, ikincisi rivayetlerle ilgili metin dışı bağlam olarak adlandırılan harici bilgilerin toplanmasıdır. Bu yazı, Ebû Süfyân ile Herakliyus’un görüşmesinin yer aldığı Sahîh-i Buhâri’deki rivayetin örnek olarak kullanıldığı, hadislerin anlaşılmasında metin dışı bağlamı bilmenin doğru yorumun ön koşulu olduğunu somut olarak ortaya koyan, “Hadislerin Anlaşılmasında Arka Plan Bilgisi” adlı eseri değerlendirmeyi hedeflemektedir.