Sultan II. Mahmud Döneminde Rûmî altını darbı (1816-1822)

Abstract

Bu çalışmada Sultan II. Mahmud döneminde 1816-1822 yılları arasında darphanede basılan rûmî altını ele alınmıştır. Askeri masrafların karşılanmasının büyük bir sorun olduğu bu dönemde rûmî altını bir finansman aracı o larak kullanılmıştır. Darphane iki türde rûmî altını basmış, 1821 yılında rûmî altınının yeni bir türü basılmaya başlanmıştır. Altı yıllık dönemde toplam 8.154,589,5 adet rûmî basılmış, darphane bu işlemler sırasında 36 tonu aşkın altını sikkeye dönüştürmüştür. Basılan altının kuruş karşılığı 203.864.737,5; elde edilen gelir ise 31.145.823,5 kuruş 25 akçeydi. Rûmî darbında elde edilen gelir dönemin askeri masraflarının finansmanına büyük katkı sağlamıştır. Literatürde II. Mahmud’un gümüş sikkeleri tağşiş ederek finansman sağlamasına vurgu yapılmıştır. Ancak altın sikkeler üzerinde yapılan muamelelerin sağladığı finansman literatürde neredeyse meçhuldür. Tezde altın sikkelerin askeri masrafların finansmanında sağladığı katkı vurgulanmış, hazırlanan tablo ve grafiklerle metin içinde verilen bilgiler desteklenmiştir.

This dissertation is the study of golden coin which was called “Rûmî” and minted by Darphâne from 1816 to 1822 during the reign of Mahmud II. This coin was used as a financial instrument to the growing military expenditure. Darphâne created two types of Rûmî coin and minimized the amount of gold in them in 1821. In the six-year period, the total number of the minted rûmî coins was 8.154.589, 5 and Darphâne turned 36 tons of gold into Ottoman sikke for this process. These coins were equated with 203.864.737, 5 kuruş whereas the income obtained from this financial operation was 31.145.823, 5 kuruş and 25 akçe. The revenue acquired from rûmî coins contributed to the finance of military expenses of the period. The literature about this issue emphasized the efforts of Mahmud II who devaluated silver coins in order to get finance. Nevertheless, the financial contribution of imperial intervention on golden coins was still obscure. Therefore, in this thesis the role of golden coins on covering the military costs was underlined and the information given about this issue was supported by some tables and graphics.