CHRISTIAN TURKS AN THEIR STATUS IN TODAY

Abstract

Before Islam, Asia originated religions tried speed among Turkish tribes however, none had become a popular belief. Judaism and Christianity was also among those that seek opportunity to spread around Turkish tribes. Especially Christianity was in effort for recognition in Middle Asia from the first ages through Nestorian missionaries. Some Turkish tribes accepted Christianity by Nestorian missionaries who were tradesmen, where churches and monasteries were built in some trade centers like Samarkand. There were two solid motivation for Turks on the spread of Christianity. They were Byzantium Empire and Czarist Russia as well as the churches they belong. Traces of many Turkish tribes were lost as they migrated along the Black Sea to Balkans where they faced the pressures from Byzantium and accepted Christianity. Those Turkish tribes that accepted Christianity through pressures of Czarist Russia still stand today. One motivation for their existence could be their motivation to stand those pressures. Today Gagauz, Chuvashes, Yakuts, Karamans and Khakass still stands with their traditions and languages as Christian Turkish tribes. Besides these, Dolgans and Karagashs are also known Turkish tribes with their Christian identities. Followers of Christianity can also be found between Altays and Teleuts.

Türkler arasında İslam’dan önce Asya menşeli dinler yayılma gayreti içerisine girmişse de, bütün Türk boyları tarafından kabul edilen bir inanç haline dönüşmemiş- lerdir. Yahudilik ve Hristiyanlık da Türkler arasında yayılmaya çalışmış olan dinlerden olmuştur. Hristiyanlık özellikle Nesturi Misyonerler aracılığı ile daha ilk dö- nemlerden itibaren Orta Asya’da yayılma gayretleri içerisine girmiştir. Ticari aktiviteler için bu bölgeye gelen Nesturi misyonerler aracılığı ile münferit Türk boyları arasında bu din yayılma göstermiş, Semerkant gibi bazı önemli ticaret merkezlerinde kilise ve manastırlar açılmıştır. Hristiyanlığın Türkler arasında yayılmasında iki önemli etken rol oynamıştır. Bizans İmparatorluğu ve Rus Çarlığı ve bu iki devletin bağlı bulundukları kiliseler. Karadeniz’in üst taraflarından Balkanlara gelerek burada devlet kuran Türk Boylarının çoğu Bizans’ın baskıları sonucunda Hristiyanlığı kabul ederek tarih sahnesinden çekilmişlerdir. Rus Çarlığının baskıları sonucunda Hristiyanlaşan Türk Boyları ise varlığını günümüze kadar sürdürmüşlerdir. Bunda belki de yapılan baskılara yüzyıllar boyunca direniş göstermelerinin de etkisi olmuş- tur. Günümüzde Gagauzlar, Çuvaşlar, Yakutlar, Karamanlılar ve Hakaslar Hristiyan Türk boyları olarak varlıklarını, gelenek ve dillerini günümüze taşıyabilmişlerdir. Bunların dışında Dolganlar, Karagaslar’da Hristiyanlığı kabul etmiş Türk boyları ile Altay ve Teleüt boyları arasında da bu dini benimseyenlerin varlığı bilinmektedir.