Evrensel Değerlerin Toplum Eğitimindeki Yeri ve Hz Muhammed'in Eğitimciliği

Abstract

Din, insanlık var olduğu günden beri var olan ve insanlık var olduğu müddetçe de varlığını devam ettirecek bir olgudur. Tarihi araştırmalar ne kadar derinleştirilir ve gerilere götürülürse götürülsün dinsiz bir toplumun varlığına rastlanmamaktadır. Dini ilkeler ve koyduğu kurallar incelendiğinde her dinin kendi içerisinde iyi toplum ve iyi insan yetiştirmeyi amaçladığı görülmektedir. Vahye dayalı olan ve olmayan bütün dinlerde, insanların ortak kabul edebileceği değerler bulunmaktadır. Bu ortak değerler, her dinin mensuplarının toplumsal yapısının korunmasına, fertler arasındaki ilişkilerin ve sosyal hayatın düzenli yürütülmesine katkı sağlamaktadır. Bu değerler, hayatta geçirilme süreci ile toplumun eğitilmesinde bir araç olarak kullanılmaktadır. Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e kadar gönderilen peygamberlerin hepsinin tebliğ ettiği dinlerin ortak amacı da bu evrensel değerlerin hayata geçirilmesidir. Aklın, dinin, malın, nefsin ve soyun korunmasını esas alan bu değerler, hayata geçirilirken toplum eğitilerek birbirinin hakkına saygı gösteren insan topluluğu haline dönüşmektedir. Bu evrensel değerler manzumesinin hayata geçirilmesinin canlı örneklerinden biri de Hz. Muhammed’dir. “Nitekim, Biz size, ayetlerimizi okuyacak, sizi her kötülükten arındıracak, size kitabı ve hikmeti öğretecek ve bilmediklerinizi bildirecek aranızdan, bir Peygamber gönderdik.” ( Bakara, 2/151) ayeti ile görevleri belirlenen Hz. Muhammed, gönderiliş amacına uygun olarak ahlaki yaşantısı, davranışları, ibadeti, konuşması, ikili ilişkileri ile mükemmel bir rehber ve güvenilir örnek olarak toplumunu eğitmiştir. O, yapmış olduğu 23 yıllık tebliğ mücadelesinde insanları bedevi hayattan medeni bir hayata geçişini sağlamış, kendi öz çocuklarını diri olarak toprağa gömen insanlardan, örnek alınacak insanlar yetiştirmiştir. Onun gerek tebliği, gerek tebliğ esnasında kullandığı metotlar hem bireysel, hem de toplumsal eğitimde kullanılacak önemli metotlardır. Bu metotların hayata geçirilmesi toplamsal birlik ve beraberliğe katkı sağlayacağı gibi ferdi olgunluk ve gelişime de ışık tutacaktır.