İbrahim Müteferrika'nın Lehistan Elçiliği ve Bilinmeyen Sefaretnâmesi*

Abstract

Çok yönlü bir aydın olan ilk Türk matbaasının kurucusu İbrahim Müteferrika'nın en az bilinen yönlerinden biri de diplomat kişiliğidir. İbrahim Müteferrika, Osmanlı Devleti'nin Avusturya ve Rusya ile savaştığı dönemde Lehistan'a giderek çeşitli görüş- meler yaptı. Ancak bu diplomatik faaliyeti ile ilgili şimdiye kadar fazla bir bilgimiz bulunmamaktaydı. Aralık 1736-Şubat 1737 arasındaki Lehistan sefareti, bununla ilgili kaleme aldığı ve ilk defa tarafımızdan tespit edilen sefaretnâmesi ile sefaret takriri dönemin kaynakları ve diğer arşiv belgeleri ışığında bu makalede değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: İbrahim Mütefferrika, Lehistan, başhatman, diplomasi, sefaretname.