DIŞ TİCARETİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: GÜNEY KORE VE TÜRKİYE ÖRNEĞİYLE BİR EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Abstract

Bu çalışma, 1987-2018 dönemi için Güney Kore ve Türkiye’nin ülkesel verilerine dayanarak dış ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Güney Kore ve Türkiye’nin birlikte araştırılmasının tercih edilme nedeni, her iki ülkenin de eş zamanlı olarak benzer dış ticaret politikalarını uygulamış olmalarıdır. Buna göre Güney Kore ve Türkiye’nin birlikte araştırılmasının, dış ticaretin ekonomik büyüme üzerine etkisi konusunda önemli bulgular sunacağı beklenmektedir. Bunun için çalışmada ekonomik büyüme, ihracat ve ithalat arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla, ARDL sınır testi yaklaşımıyla eşbütünleşme analizi ve Granger nedensellik testlerine başvurulmuştur. ARDL sınır testi yaklaşımıyla eşbütünleşme analizi sonuçları, Türkiye ve Güney Kore için incelenen dönem itibarıyla, ihracat ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığına işaret etmekte ve ihracat artışının ekonomik büyümeye katkı sağladığını göstermektedir. Tespit edilen ilişkilerin yönünü belirlemek için gerçekleştirilen Granger nedensellik testi sonuçlarına göre ise Türkiye’de, ithalat ve ihracat arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi söz konusudur ve GSYİH’dan ihracata doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Güney Kore’de ise ihracattan ithalata ve ihracattan GSYİH’ya doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi söz konusu iken ithalat ile GSYİH arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu bağlamda Güney Kore ve Türkiye’de serbest dış ticaret politika uygulamalarının ekonomik büyümeyi artıracağı öngörülmektedir.