Azerbaycan Türkçesinde isim cümleleri

Abstract

Azerbaycan Türkçesinde isim cümlelerinin incelendiği bu çalışmada isim cümlelerinin yapısının ve kullanım sıklığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Azerbaycan edebiyatı yazarlarından olan Elçin Efendiyev’in Ağ Dävä (Ak Deve) adlı romanındaki isim cümleleri taranarak yüklemin zamanına, türüne, anlamına ve yerine göre cümleler tasnif edilmiştir. Ayrıca romandaki bazı isim cümlelerinin, cümledeki zamanından, tür ve anlamından farklı olarak Türkiye Türkçesine aktarılması gerektiği tespit edilmiş ve tasnifte belirtilmiştir. Çalışmada Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde isim cümlesi, ek-fiil konularıyla ilgili literatür taraması yapılarak araştırmacıların görüşlerine yer verilmiştir. Eserdeki isim cümleleri önce transkribe edilip sonrasında Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Belirlenen tasnife göre cümleler yerleştirilip çalışmanın sonunda cümlelerin metin içindeki kullanım sıklığı tablolar halinde verilmiştir. Böylece isim cümlelerinin Ağ Dävä romanı esasında Azerbaycan Türkçesindeki kullanım özellikleri ve sıklığı belirlenmiştir. Bu çalışma “Birinci Bölüm”, “İkinci Bölüm” ve “Sonuç” tan oluşmaktadır. Çalışmanın sonunda da “Kaynakça” yer almaktadır.

The goal of this study, which looks at noun clauses in Azerbaijani Turkish, is to figure out how they're structured and how often they're used. The noun clauses in Elçin Efendiyev's novel Ağ Dävä (Ak Deve) by Elçin Efendiyev, an Azerbaijani writer, were scanned for this purpose, and the sentences were classified according to the time, type, meaning, and location of the predicate. Furthermore, it was determined that some noun clauses in the novel should be transferred to Turkey Turkish, different from the tense, type and meaning of the sentence, and it has been specified in the classification. The researchers' perspectives were included in the study by conducting a literature review on noun clauses and suffixes in Azerbaijani Turkish and Turkey Turkish. Sentences were placed according to the determined classification, and the frequency of use of the sentences in the text was given in tables at the end of the study. Thus, the usage characteristics and frequency of noun clauses in Azerbaijani Turkish were determined on the basis of Ağ Dävä novel. This study consists of "Part One", "Part Two" and "Conclusion". At the end of the study, there is a "References".