Kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği konusunda bir araştırma: Tirilye (Mudanya) örneği

Abstract

Bursa ili Mudanya ilçesine bağlı bulunan Tirilye, günümüzde önemli bir turizm destinasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Yerleşme tarihi çok eski dönemlere kadar inen Tirilye'de geçmişten günümüze kadar birçok medeniyet hüküm sürmüştür. Tirilye'de Rumlardan kalma 3 manastır, 7 kilise, 3 ayazma ve Ortadoks Rum mezarlığı bulunmaktadır. Ayrıca, 150-200 yıllık sivil mimari örnekleri, 1909 yılında inşa edilen Taş Mektep ve 16. yüzyıla ait bir hamam bulunmaktadır. Taşıdığı bu özellikleri nedeniyle 10.05.1980 yılında Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından "Korunması Gereken Sit Alanı" ilan edilmiştir. Tirilye'de kültürel mirasın korunması ve turizm faaliyetlerini sürdürülebilirlik kapsamında ele alan bu çalışmada turizm paydaşlarının (yerel halk, turizm işletmecileri, ziyaretçiler) görüşlerine başvurulmuştur. Sürdürülebilir turizmde, turizm paydaşlarının algı ve tutumlarının tespiti turizmin başarısında, destinasyonun tanınırlığında ve alana ziyaretçi çekme bakımından önem taşımaktadır. Araştırmanın ilk basamağında çalışmanın temel hatlarını oluşturan kültürel miras, kültürel mirasın korunması, sürdürülebilirlik, sürdürülebilir turizm gibi konularda literatür taraması yapılmıştır. Daha sonra alana arazi çalışması gerçekleştirilerek somut ve somut olmayan kültürel miras değerleri belirlenmiştir. Çalışmada karma yöntem yaklaşımı kullanılmıştır. Nicel araştırma kapsamında yerel halktan 108 kişiye anket uygulanmış ve elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 21 programı ile analiz edilmiştir. Nitel araştırma kapsamında ise 10 turizm işletmecisi ve 10 ziyaretçi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler ise MS Word'e yazılarak deşifre edilmiştir. Çalışmada elde edilen veriler Nisan-Mayıs ayında toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre Tirilye, coğrafi konumu itibariyle diğer büyük şehirlere de yakın olmasından dolayı her yıl binlerce ziyaretçi ağırlamaktadır. Özellikle hafta sonları ziyaretçi sayısında diğer günlere nazaran artış olmaktadır. Alandaki turizm faaliyetleri yerel halk işletmeciler tarafından olumlu algılanmaktadır. Bu durum turizmin yerel halka ve işletmecilere yansıdığını ve sürdürülebilir olduğunu göstermektedir. Trafik, ürün ve hizmet fiyatlarının artışı, çevre kirliliği turizmin alana getirdiği olumsuz etkilerin başında gelmektedir.

Tirilye, located in the Mudanya district of Bursa province, is an important tourism destination today. Many civilizations have ruled from past tou present in Tirilye, whose settlement date goes back to anciment times. There are 3 monasteries, 7 churches, 3 holy springs and an Orthodox Greek cemetery in Tirilye. In addition, there are examples of 150-200 years old civil architecture, the Stone School building in 1909 and a 16th century bath. Due to these features, it was declared a "Site to be Protected" by the High Council of Real Estate Antiquities and Monuments on 10.05.1980. In this study, which deals with the protection of cultural heritage and tourism activites in Tirilye witnin the scope of sustainability, the opinions of tourism stakeholders (local people, tourism operator, visitors) were consulted. In sustainable tourism, determination of the perceptions and attitudes of tourism stakeholders is important in terms of tourism success, recognition of the destination and attracting visitors to the area. In the first step of the research, a literature review has been conducted on subjects such as cultural heritage, conservation of heritage, sustainability, and sustaniable touris, which constitute the basic lines of the study, Afterwards, field work has been carried out in the area and intangible cultural heritage values determined. A mixed method approach was used in the study. Witnin the scope of the quantitave research, 108 people from the local community have been surveyed and data obtained has analyzed with the IBM SPSS Statistics 21 program. As part of the quanlitative research, semi-structured interviews were transcribed in the study were collected in April-May. According to the results obtained from the study, Tirilye welcomes thousands of visitors every year due to its geographical location, being close to other big cities, Especially on weekends, the number of visitors increases compared to other days. Tourism activites in the area have been perceived positively by local people and operators. This shows that tourism reflects on local people and operators and is sustainable. The increase in traffic, product and servise prices, and environmental pollution are among the negative effects of tourism on the field.