Irak Türkmenlerinin Siyasi Arenada Sahipsiz Kalmalarına Yolaçan Tarihsel Faktörler

Abstract

Bugün Irak’ta dayanılmaz baskılara ve ardı arkası kesilmeyen olaylara göğüs gererek yaşamaya çalışan üç milyon civarındaki Türkmen, önceleri Emevîler ve Abbasîler devrinde belirgin bir sosyal kitle, sonraları da Selçuklu ve Osmanlı Devleti’nin ilk evresinde Büyük Türk milletinin önemli bir parçası olarak siyasî rollerini aktif bir biçimde devam ettirmişlerdir. Ancak Birinci Dünya Savaşının sonunda Osmanlı Devletinin yıkılması, Orta Doğu’nun galip devletler tarafından paylaşılması ve İngiliz hegemonyası altına girmesi ile birlikte büsbütün sahipsiz kalmışlardır. Kökleri on dokuzuncu, yirminci ve bugün başlangıcını yaşadığımız yirmi birinci yüzyılın ilk on dört yılına dayanan ulusal ve uluslararası siyasî oyunlar, Orta Doğu halklarını etkilediği gibi, Irak Türkmenlerini de derinden etkilemiştir. Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki dönem anılan politikaların dönüm noktasını teşkil etmiştir. Günümüzde Irak Türkmenlerinin siyaseten bu denli müşkül bir durumda olmalarının anılan dönemin öncesine ve sonrasına rastlayan birçok tarihsel sebebi bulunmaktadır. Bu çalışmanın detayında anlatmaya çalışacağımız faktörler ışığında günümüz Irak Türkmenlerinin maruz kaldıkları haksız muameleleri ve ortaya çıkan hazin tabloyu irdelemeye ve bilimsel bir yöntem izleyerek değerlendirmeye çalışacağız.