Eski Uygurca Cheng weishi lun Tefsirine Ait İki Fragman(16. Yaprak ve Başka Bir Yaprak)

Abstract

Cheng weishi lun, Xuanzang’ın (602-664) kaleme aldığı Faxiang ‘öğretilerin özellikleri’ veya bir başka deyişle Weishi ‘salt bilinç’ ekolünün temel metinlerinden biridir. Xuanzang bu eserini Yogācāra ekolünün önemli isimlerinden biri olan Vasubandhu’nun Triṃśikā’sı ve bu eser üzerine yazılan on mensur tefsir temelinde tamamlamıştır. 629-645 tarihlerinde Budist merkezlerini ziyaret ederek Çin’e Yogācāra ekolünü tanıtan ve daha sonraları Yeni Yogācāra ekolü olarak da anılacak olan Faxiang ekolünü ortaya koyan Xuanzang’dan sonra, Faxiang ekolünün ilk patriği ve Xuanzang’ın öğrencisi Kuiji (632-682) de bu eser üzerine Cheng weishi lun shuji adıyla bir tefsir yazmıştır. Kitsudō’nun tespitine göre Berlin Turfan Koleksiyonu’nda korunan Faxiang ekolüne ilişkin metinleri içeren ve en az otuz bölümden oluşan derleme biçimindeki bir yazmanın 21. bölümü Cheng weishi lun tefsirine ilişkindir. Eski Uygurca Cheng weishi lun tefsirine ilişkin daha önce neşredilmemiş iki yaprak bu yazının konusunu oluşturmaktadır. Burada bahsi geçen iki fragmandan ilki Mainz 704 (T I D 2) arşiv numarasına sahiptir ve 21. bölümün 16. yaprağıdır. Diğer yaprak ise Mainz 703 (T I D 3) arşiv numarasına sahiptir ve henüz metin içerisindeki yeri tanımlanmamış olup bir yaprak numarası ihtiva etmemektedir. Bu çalışma mevzubahis metinlerin yazı çevirimini, harf çevirimini, Türkçeye aktarımını, metne ilişkin notlarını ve dizin/sözlüğünü içermektedir.