Kıyamet inancı: Kitab-ı mukaddes ve Kur’an-ı Kerim bağlamında

Abstract

İçinde yaşadığımız evrenin sonunu anlatan kıyamet inancı, insanoğlunun büyük bir ilgi ve merakla takip ettiği konuların başında gelmektedir. Her din, kendi teolojik yapısına uygun olarak dünyanın başlangıcıyla birlikte sonundan da bahsetmiştir. Kıyamet inancı özellikle semavi dinlerde inancın bir parçası ve temel ilkelerinden biridir. Kur’ân-ı Kerîm'de kıyamet alametleri ile ilgili ifadeler yer almakla birlikte Hz. Peygamber'e isnad edilen rivayetlerde de kıyamete dair bilgiler bulunmaktadır. Yine Yahudi ve Hristiyan kutsal kitaplarında da kıyamet gününe dair pek çok rivayet vardır. Yahudilikte, diaspora dönemlerinde gelen peygamberlerin mesajları genellikle dünyanın sonunun yaklaştığına yöneliktir. Hristiyanlıkta da benzer bir kıyamet inancı önemli bir yer tutmaktadır. Bu inanca göre, dünyanın sonuna yaklaşıldığında İsa Mesih’in tekrar yeryüzüne inerek insanları kurtaracağına, kötülüğü ve zulmü ortadan kaldıracağına inanılır. Kurtarıcı inancı, Yahudilik ve Hristiyanlıkta ortak bir noktadır. Yahudilikte bu kurtarıcı, Davud peygamberin soyundan gelen bir kral olarak görülürken, Hristiyanlıkta bedenlenmiş bir tanrısal oğul olan İsa'dır. İslam dininde ise kıyamet inancı, dünya hayatının sonundan, kıyamet gününün yaklaştığına dair alametlerden, ikinci bir hayatın başlamasından, tüm insanların hesaba çekilmesinden ve kabir hayatı, ba’s, haşr, hesap günü, mizan, cennet ve cehennem gibi önemli kavramların yer aldığı aşamalardan oluşmaktadır. Makalemizde Yahudilik ve Hristiyanlıktaki kıyamet inancı ile İslam dinindeki kıyamet konusu karşılaştırılmış, farklılık ve benzerlikler incelenmiştir. Üç ilahi dinin kıyamet tasavvurlarında bazı farklılıklar olsa da insanların sonunda hesaba çekileceği ve ödüllendirileceği temel bir inanç vurgulanmıştır.

The belief in the end of the universe, known as the apocalypse, ranks among the topics that humanity follows with great interest and curiosity. Each religion, in accordance with its theological structure, has addressed both the beginning and the end of the world. The belief in the apocalypse is particularly a part of faith and fundamental principles in Abrahamic religions. The Qur'an contains expressions related to signs of the apocalypse, and there are also narratives attributed to the Prophet Muhammad that provide information about the apocalypse. Similarly, Jewish and Christian sacred scriptures contain many narratives about the Day of Judgment. In Judaism, messages from prophets during diaspora periods often indicate the approach of the end of the world. Christianity also holds a similar belief in the apocalypse, where it is believed that Jesus Christ will descend to earth again as the savior, eliminating evil and oppression as the end of the world nears. The belief in a savior is a common point in Judaism and Christianity. In Judaism, this savior is seen as a king from the lineage of Prophet David, while in Christianity, it is Jesus as the incarnated divine son. In Islam, the belief in the apocalypse consists of the end of worldly life, signs indicating the approach of the Day of Judgment, the beginning of a second life, the accountability of all humans, and stages such as life in the grave, resurrection, reckoning day, balance of deeds, paradise, and hell. In this article, the belief in the apocalypse in Judaism and Christianity is compared with the concept of apocalypse in Islam, examining differences and similarities. Although there are some differences in the apocalyptic imaginations of the three divine religions, the fundamental belief that humans will ultimately be held accountable and rewarded is emphasized.