Manevi destek bağlamında Ebû Zeyd Ahmed el-Belhî’nin “Mesâlih’ul-Ebdân ve’l-Enfüs” adlı eserinin tahlili

Abstract

“Beden ve Ruh Sağlığı” konusunu bir araya getiren “Mesâlih’ul-Ebdân ve’l-Enfüs” eseri, bu alanda yazılan ilk eserdir. İslam düşüncesine psikoloji alanında katkı sağlayan Belhî, maalesef hak ettiği değeri görememiş ve yakın zamana kadar araştırmacıların ilgisinden uzak kalmıştır. Yazarın yaşadığı dönemde beden sağlığıyla ilgili birçok kitap yazılmasına rağmen ruh sağlığıyla alakalı konuların kendisinde toplandığı ilk tıp kitabı özelliğini taşıyan bu eser zihinsel rahatsızlıkların tedavisiyle uğraşan, beden ve ruh sağlığını birlikte inceleyen ilk eserdir. Müellif, beden sağlığıyla ilgili ilk bölümü sunduktan sonra beden sağlığının korunması ve tekrar kazanılmasıyla alakalı bilgilere yer vermiştir. Kitabın ruh sağlığıyla ilgili ikinci kısmında ise ruhsal sıhhatin sağlanmasına yönelik öneriler, ruh sağlığının korunması ve rahatsızlık durumunda yeniden kazanılmasının yolları, ruhsal rahatsızlıklar ve bunlardan kurtulma yolları hakkında bilgiler sunmuştur. Kitabın ayırt edici özelliği ikinci bölümüdür. Belhî’den önce, tıp alanında psikolojik sağlığa kimse yer vermemiştir. Beden ve zihin sağlığı arasındaki ilişkiyi ele alarak rahatsızlıkların tedavisinde yeni bir yaklaşım ortaya koymuştur. Nefs hastalıkları ve psikolojik sağlıkla ilgili günümüzde gelişen teşhis ve tedavi yöntemlerinin köklerini barındırması sebebiyle tıp alanında önemli bir konuma sahiptir.

The work "Mesâlih’ul-Ebdân ve’l-Enfüs," which brings together the topic of "Physical and Mental Health," is the first work written in this field. Belhi, who contributed to Islamic thought in the field of psychology, unfortunately did not receive the recognition he deserved and remained largely overlooked by researchers until recently. During his time, despite many books being written on physical health, there was no significant work on mental health, which is why this work claims to be both the first and original in addressing this gap. As the first medical book that encompasses topics related to psychological health, it deals with the treatment of mental disorders and is the first work to examine both physical and mental health together. The author, after presenting the first section related to physical health, provided information on maintaining and regaining physical health. In the second part of the book, which is related to mental health, suggestions for achieving mental well-being, maintaining mental health, ways to regain mental health in case of illness, as well as information about mental disorders and ways to overcome them, are presented. The distinctive feature of the book lies in its second section. Prior to Belhi, no one had addressed psychological health in the field of medicine. By addressing the relationship between body and mind health, Belhi introduced a new approach to treating disorders. It holds an important position in the field of medicine because it embodies the roots of evolving diagnosis and treatment methods related to mental health and psychological disorders.