İlk Tunç Çağı’nda Likya/Pisidya Kültür Bölgesi Çanak- Çömlek Geleneğinin Yeni Veriler Işığında Değerlendirilmesi

Abstract

Bir bölgenin tarihinin gelişimi o bölgenin doğal ortam özellikleri ile yakından ilişkilidir. İnsanoğlunun henüz doğaya yeterince egemen olamadığı prehistorik dönemlerde fiziki ortam özellikleri, tarihi olayların seyrinde çok daha etkin rol oynamıştır. Yerleşme yerlerinin seçiminde, öncelikle doğal kaynakların yeterli olması, tarıma uygun toprakların varlığı, ikliminin uygunluğu ve topografyanın doğal koruma sağlaması gibi doğal ortam özellikleri önceliklidir ve bu seçimin sonucu olarak yerleşmeler belirli alanlarda kümelenmiştir. Ulaşım imkânlarının çok sınırlı olduğu prehistorik dönemlerde, dağ sıraları çoğunlukla kültürlerin yayılım ve etkileşim alanlarını belirlemiş; kültürlerarası ilişkiler sadece dağlar arasındaki geçitler, akarsu vadileri veya kıyılar boyunca sağlanabilmiştir. Bu makele ile, Likya/Pisidya Bölgesi’nin, büyük oranda coğrafyaya göre oluşan yerleşim yoğunlukları, çanak çömleğinin kronolojisi, özellikleri, bölgesel grupları ve Güneybatı Anadolu’daki çanak çömlek grupları ile olan ilişkileri daha somut verilerle ve yeni bir bakış açısıyla yeniden ele alınmıştır. Söz konusu bu yeni bakış açısının oluşmasında, şüphesizdir ki, M. Özsait’in özellikle Pisidya Bölgesi’nde gerçekleştirdiği yüzey araştırmalarının katkısı büyüktür.