ENTELEKTÜEL YETERSİZLİĞE SAHİP ÇOCUKLARIN SPOR YAPMA DURUMLARINA GÖRE EBEVEYNLERİNİN STRES DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Abstract

Bu araştırmanın amacı, spor yapan ve yapmayan entelektüel yetersizliğe sahip çocukları olan ebeveynlerin stres düzeylerini karşılaştırarak incelemektir. Araştırmada katılımcıların stres düzeyini belirlemek için nicel araştırma yaklaşımlarından, nedensel karşılaştırma araştırması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya ve Muş illerinde özel eğitim rehabilitasyon merkezlerine devam eden ve spor kulüpleri bünyesinde özel sporcu olarak spor yapan 147 hafif düzey entelektüel yetersizliğe sahip bireyin ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 147 ebeveyn dahil edilmiştir. Araştırma verileri anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Katılımcıların demografik bilgilerinin tespiti için ‘Kişisel Bilgi Formu’, stres düzeylerinin belirlenmesi için ise Kaner (2001), tarafından Türkçeye uyarlanan ‘Aile Stresini Değerlendirme Ölçeği’ kullanılmıştır. Katılımcı gruplar arasındaki stres düzeyinin belirlenmesi, işlev yetersizliği, karamsarlık ve aile sorunları alt boyutları ve toplam puanların karşılaştırılması ile yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Yapılan analizlerden elde edilen bulgular sonucunda, annelerin babalardan daha fazla çocuklarını spora yönlendirdikleri belirlenmiştir. Çocuğu spor yapan ebeveynler ile çocuğu spora katılım sağlamayan ebeveynler arasında işlevsel yetersizlik, karamsarlık boyutlarında ve aile stresi ölçeği toplam puanı karşılaştırmasında çocuğu spor yapmayan grup lehine istatiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu, aile sorunları alt boyutunda ise iki grup arasında anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak araştırmada, çocuğu spor yapan ebeveynlerin çocuğu spor yapmayan ebeveynlerden daha az stres yaşadığı söylenebilir. Araştırma sonuçlarından yola çıkarak, entelektüel yetersizliği olan çocuğa sahip ailelerin stres düzeylerini azaltmaya yönelik gerçekleştirilecek sosyal destek programlarında, bu ebeveynlerin çocuklarının spora katılımına yönelik programlara ağırlık verilmesi gerektiği söylenebilir.