Muhasebe mesleğinde etik ikilem sorunu ve analizi

Abstract

Muhasebe mesleğinde etik ikilem sorununun tartışıldığı bu çalışmada muhasebe ve etik kavramları arasındaki organik bağın üzerinde durulmuştur. Muhasebe mesleği, ekonomik ve finansal sistemin temel yapı taşlarından biri olarak, toplumsal ve kurumsal düzeyde büyük bir sorumluluğa sahiptir. Bu sorumluluk, yalnızca finansal verilerin doğruluğu ve güvenilirliği ile sınırlı olmayıp aynı zamanda etik değerler ve profesyonellik de bu mesleğin ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak, muhasebe mesleği, zaman içinde çeşitli etik sorunlarla karşı karşıya kalmış ve bu durum, meslek mensuplarının karşılaştığı zorlukları daha da karmaşık hale getirmiştir. Ülkemizde muhasebe mesleği, eğitimden pratik uygulamalara kadar pek çok alanda çeşitli eksiklikler ve zorluklarla yüzleşmektedir. Bu bağlamda, muhasebe meslek mensuplarının eğitim süreci, etik kurallara uyum ve dijitalleşme gibi konular, mesleğin karşılaştığı etik sorunların temel dinamiklerini şekillendiren faktörler arasında yer almaktadır. Geçmişte de bugün olduğu gibi insanlar birbirleri ile etkileşim içinde ve birbirlerine bağımlı şekilde yaşamaktadır. Bu durumun en önemli göstergesi ve toplumu toplum yapan şey aslında bir arada yaşamak ve ortak karar alma güdüsüdür. Toplumun insan davranışları üzerinde oldukça önemli etkileri bulunmaktadır. Bir insanın özgürlüğü diğer insanların özgürlüğünü kısıtladığı yerde son bulmaktadır. Herkes toplumdaki kurallara riayet ederek toplum içinde yerini almaktadır. Ayrıca, muhasebe mesleği sadece teknik beceri ve uzmanlık gerektiren bir alan değil, etik sorumluluk bilinciyle yönlendirilmesi gereken bir meslektir. Bu nedenle, muhasebecilerin mesleklerini icra ederken etik değerler çerçevesinde, güvenilir ve dürüst bir şekilde hareket etmeleri, toplumun refahını ve adaletini sağlamak adına önem arz etmektedir. Çalışmada, ülkemizdeki muhasebe mesleğinin karşılaştığı etik problemleri ve bu sorunların çözülmesi için gereken eğitimsel, yasal ve dijital dönüşüm odaklı önerileri ele almaktadır. Ayrıca, dijitalleşmenin muhasebe mesleği üzerindeki etkileri, meslek mensuplarının etik sorumlulukları ile nasıl örtüştüğü ve bu dönüşüm sürecinde karşılaşılan zorluklar da kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmada, muhasebe mesleğinde yaşanan etik ikilemler, eğitimin yetersizlikleri ve dijitalleşmenin meslek pratiği üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Böylece, muhasebe mesleğinin gelecekte daha etik bir şekilde işleyebilmesi için gerekli bazı çözüm önerileri sunulmuştur.

This study discusses the ethical dilemma issues in the accounting profession and emphasizes the organic connection between the concepts of accounting and ethics. As one of the fundamental building blocks of the economic and financial system, the accounting profession carries significant responsibilities at both societal and institutional levels. These responsibilities are not only limited to the accuracy and reliability of financial data but also encompass ethical values and professionalism, which are inseparable parts of the profession. However, the accounting profession has faced various ethical issues over time, complicating the challenges faced by practitioners. In Turkey, the accounting profession faces several shortcomings and challenges in areas ranging from education to practical applications. In this context, factors such as the education process of accounting professionals, adherence to ethical rules, and digitalization play key roles in shaping the fundamental dynamics of the ethical issues encountered in the profession. As in the past, humans continue to live interdependent and interconnected lives today. One of the most important indicators of this reality, and what makes society what it is, is the drive to live together and make joint decisions. Society has a significant impact on human behavior, as it both liberates individuals and sets boundaries, ensuring that they stay within moral frameworks. A person's freedom ends where the freedom of others is restricted, and everyone takes their place within society by adhering to its rules. Moreover, the accounting profession is not only a field that requires technical skills and expertise but also one that must be guided by ethical responsibility. Therefore, it is essential for accountants to act in a trustworthy and honest manner within the framework of ethical values while performing their duties, in order to ensure the welfare and justice of society. This study addresses the ethical problems faced by the accounting profession in Turkey and presents educational, legal, and digital transformation-based proposals to solve these issues. Additionally, the effects of digitalization on the accounting profession, how these changes intersect with the ethical responsibilities of professionals, and the challenges faced during this transformation process are thoroughly examined. The study analyzes the ethical dilemmas in accounting, the inadequacies in education, and the impact of digitalization on professional practice. As a result, the study offers solution proposals for the accounting profession to operate more ethically in the future.