EKONOMİ POLİTİKALARININ SEÇMEN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Abstract

Demokrasiyi benimseyen toplumlarda, iktidarın belirlenmesinde seçmen önemli bir yere sahiptir. Seçmen iktidarın belirlenmesi anında karar verirken çeşitli faktörlerden etkilenir. Seçmenin davranışını etkileyen sosyo-kültürel ve psikolojik faktörlerin yanı sıra iktisadi faktörlerde önemli bir yer kaplamaktadır. İktidarın performansını değerlendirmede ekonomik performans, seçmenler açısından genelde öncelikli faktör olarak görülmüştür. Bu sebeple, demokratik seçimlerle iktidara gelen hükümetler genellikle, ülke yönetiminde söz sahibi olmasını sağlayan seçmenlere elverişli bir ekonomik ortam yaratarak para, maliye politikası gibi ekonomi politikalarıyla ekonomiyi manipüle ederler. Bu biçimde iktidar yeniden seçilebilmek için seçim öncesi ve seçim döneminde para ve maliye politikalarıyla ekonomiyi manipüle ederek seçmen davranışlarına yönelimini etkilemeye çalışırlar. Kanaat, tutum ve fikirlerini hür biçimde oluşturan seçmenler, seçimler aracılığıyla tercihlerini özgür biçimde yapmaktadır. Buradan hareketle iktidarın uyguladığı ekonomi politikalarının seçmen davranışı üzerindeki etkisi, seçmenin özgür olduğu ve kendini rahatlıkla ifade ettiği seçimlerle analiz edilmeye çalışılmıştır. Siyasi partilerin var oluşunun temelinde iktidara gelebilmek, eğer iktidarsa yeniden seçilebilme olasılığını arttırmak amacıyla para arzı, faiz oranları, parasal büyüklükler, kamu harcamaları, borçlanma gibi para ve maliye politikası enstrümanlarından yararlanırlar. Maksimum oy içgüdüsüyle davranışta bulunan hükümet seçim zamanlarında genişletici ekonomi politikaları sonrasında ise daraltıcı ekonomi politikaları izlemesi sonucunda enflasyon, işsizlik, krizler ve büyüme gibi makroekonomik dalgalanmalara sebep olmaktadır.