Nüvîdî Mahlaslı İki Dîvân Şairi ve Şiirleri

Abstract

Osmanlı Dönemi edebiyatının biyografik kaynaklarından şair tezkirelerinde, Nüvîdî mahlasını kullanan iki şair kaydedilmiştir. Bu şairlerden ilki, hayatının büyük bir kısmını 16. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış olan Yûsuf Nüvîdî Efendi (ö. 1608); ikincisi, 17. yüzyıl şairlerinden Mehmed Nüvîdî Efendi (ö. 1674-75)’dir. Dîvân sahibi olup olmadıkları bilinmeyen bu iki şairin az sayıdaki şiirleri, tezkirelerde ve metin neşri yapılmış mecmualarda yer almaktadır. Bu çalışmada öncelikle Nüvîdî mahlaslı şairlerin hayatları ve edebî şahsiyetleri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından şair tezkirelerinden derlenen her iki şaire ait şiirler sıralanmıştır. Sonrasında şiir mecmualarından derlenen Nüvîdî mahlaslı şiirlere yer verilmiştir. Mecmualarına göre tasnif edilerek kaydedilen bu şiirler, mecmualar üzerine hazırlanan 517 çalışmanın taranması sonucunda elde edilmiştir. Mecmualardan şiirler derlenirken yazma nüshalardan istifade edilerek şiirlerdeki okuma hataları düzeltilmiş, yapılan düzeltmeler dipnotlarda gösterilmiştir. Şair tezkirelerinden yapılan derlemeler sırasında ise tezkireler üzerine hazırlanan metin neşirlerinden faydalanılmıştır. Çalışmanın son bölümünde, daha evvel neşredilmemiş Nüvîdî mahlaslı şiirlerin transkripsiyonlu metinleri araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Mecmualardan derlenen ve metin neşri ilk defa yapılan şiirlerin hangi Nüvîdî’ye ait olduğu hususundaki değerlendirmeler, ilgili mecmua başlığı altında verilmiştir.