Eğitimde sürdürülebilir kalkınma hedefleri üzerine bir araştırma

Abstract

Eğitim, dinamik ve disiplinler arası yapısıyla ulusal kalkınmanın temel unsurlarından biri olarak kabul edilmektedir. Özellikle sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda eğitim sistemlerinin yeniden yapılandırılması, çevresel, ekonomik ve toplumsal sorunların çözümünde kritik bir rol üstlenmektedir. Bu çalışma, eğitimde sürdürülebilirliğin teorik altyapısını, ulusal ve uluslararası politika çerçevelerini ve Türkiye özelinde uygulama örneklerini kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma sürecinde, UNESCO (2014), Birleşmiş Milletler (1987, 2015) gibi uluslararası otoritelerin sürdürülebilir kalkınma ve eğitimle ilgili dokümanları değerlendirilmiş; Türkiye’de sürdürülebilirlik temelli eğitim politikaları, Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2023 Eğitim Vizyonu ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli gibi stratejik planlar bağlamında analiz edilmiştir. Ayrıca, sürdürülebilir eğitim uygulamalarının öğretmen eğitimi, müfredat, okul yönetimi ve teknolojik gelişmelerle entegrasyonu ele alınmıştır. Çalışma, sürdürülebilirliğin eğitim sistemlerinin her düzeyinde kapsamlı bir şekilde yer alması gerektiğini vurgulamakta; bunun sadece müfredat düzenlemeleriyle sınırlı kalmayıp, öğretmen yeterliliklerinin artırılması, eğitim politikalarının geliştirilmesi ve okul ortamlarının sürdürülebilir hale getirilmesi gibi çok boyutlu bir yaklaşımı gerektirdiğini ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, maarif eğitimi ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli gibi ulusal eğitim vizyonlarının, bireylerin sorumluluk bilinciyle donatılması ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlaması açısından önemli bir araç olduğu belirtilmiştir. Sonuç olarak, eğitimde sürdürülebilir kalkınma uygulamalarında karşılaşılan zorlukların aşılması ve etkin stratejilerin geliştirilmesi için eğitim sisteminin tüm paydaşlarının iş birliği içinde hareket etmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, araştırmanın eğitim kurumlarında sürdürülebilirlik uygulamalarının iyileştirilmesine ve eğitim politikalarının daha kapsayıcı hale getirilmesine katkı sağlaması hedeflenmektedir.

Education, with its dynamic and interdisciplinary nature, is recognized as a fundamental component of national development. Particularly, restructuring education systems in line with sustainable development goals plays a critical role in addressing environmental, economic, and social challenges. This study aims to comprehensively examine the theoretical framework of sustainability in education, national and international policy contexts, and implementation examples specific to Turkey. During the research process, documents related to sustainable development and education from international authorities such as UNESCO (2014) and the United Nations (1987, 2015) were evaluated; sustainable education policies in Turkey were analyzed within the scope of strategic plans such as the Ministry of National Education’s 2023 Education Vision and the Turkey Century Maarif Model. Furthermore, the integration of sustainability into teacher education, curriculum, school management, and technological developments was addressed. The study emphasizes the necessity for sustainability to be comprehensively embedded at all levels of education systems, highlighting that this process requires a multidimensional approach beyond curriculum adjustments, including enhancing teacher competencies, developing education policies, and creating sustainable school environments. Additionally, national education visions like Maarif education and the Turkey Century Maarif Model are identified as important tools for cultivating responsible individuals who contribute to sustainable development. In conclusion, overcoming challenges in sustainable development practices in education and developing effective strategies require the cooperation of all stakeholders within the education system. Accordingly, this research aims to contribute to improving sustainability practices in educational institutions and making education policies more inclusive.