YAŞAR KEMAL’İN “AĞRIDAĞI EFSANESİ” ADLI ROMANINDA SÖZ VARLIĞI

Abstract

Dil, insanlar arasında iletişimi sağlayan en temel araç, kendisine has kuralları olan ve ait olduğu toplumun eğilimleri ve ihtiyaçları doğrultusunda gelişen ve değişen canlı bir varlık, bir iletişim aracıdır. İnsanın yaratılışından bu zamana kadar varlığını sürdüren dil, iletişim kurmayı sağlayan en mühim araçtır. Bu temel işlevinin yanında dil, insanın evreni kavramasına ve anlamlandırmasına da olanak sağlar. Toplumların geçmişten günümüze ulaşan değerlerini ve tecrübelerini içeren söz varlıkları ise dilin teşekkülünde önemli bir yere sahiptir. Türk dilini, işlek, canlı ve geniş bir söz varlığı etrafında kullanan yazarlarımızdan birisi de Yaşar Kemal’dir. Bu çalışma ile ilk olarak Yaşar Kemal’in Türk dilini nasıl kullandığını, hangi söz varlığına vurgu yaptığını tespit etmek ve buradan hareketle Türkçede söz varlığı üzerine yapılacak çalışmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Çalışma dört ana başlıktan oluşmaktadır. İlk üç başlık kapsamında konuya giriş yapılmış, çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi izah edilmiş ve yazarın eserlerinden hareketle edebî kişiliği ve üslubu hakkında bilgi verilmiştir. “Ağrıdağı Efsanesi Adlı Eserin Söz Varlığı” başlığını taşıyan dördüncü kısım ise çalışmanın temelini teşkil etmektedir. Bu kısımda, Yaşar Kemal’in Ağrıdağı Efsanesi adlı eserinde yer verilen atasözleri, deyimler, dualar, beddualar ve metne yansıyan ağız özelliklerinden hareketle eserin söz varlığı incelenmiştir. Bu unsurların yazarın üslubuna ve eserin diline yönelik katkısı ise “Değerlendirme ve Sonuç” bölümünde izah edilmiştir...