Kuruluş Döneminin Bilecik Yöresi Manevi Mimarları Şeyh Edebali Dursun Fakih ve Kumral Abdal

Abstract

Osmanlı Ġmparatorluğunu kuran iradenin oluĢmasında sufi derviĢlerle din adamlarının büyük rolü olmuĢtur. Özellikle sufi derviĢler kurdukları tekke ve zaviyelerle gerek Selçukluların gerekse Osmanlıların manevi temellerini oluĢturmuĢlardır. Bir taraftan Moğol akınları önünde kaçan kitleleri moral olarak eğiten bu insanlar, diğer taraftan tekke ve zaviyeleri ile sınır boylarında uç karakolları görevi görmüĢlerdir. YerleĢtikleri toprakları iĢleyen, sanat erbabı yetiĢtiren kurumları ile yeni topraklarda hayatın her alanına hakim olmuĢlardır. Kurucu iradenin savaĢan gücü olan Gaziyan-ı Rum, Abdalan-ı Rum, Bacıyan-ı Rum ve Ahiyan-ı Rum olarak adlandırılan alperen grupların yetiĢmesinde önemli rol üstlenmiĢlerdir. Kurdukları dergah ve zaviyelerle hem ĠslamlaĢma sürecini hızlandırmıĢ hem de bütün olumsuzluklara rağmen hayatın devamı için toplumu yönlendirmiĢlerdir. Bilecik yöresinde Osmanlının kuruluĢ döneminde yörenin manevi mimarı olarak ġeyh Edebali, Dursun Fakih ve Kumral Abdal öne çıkan isimler olarak rol üstlenmiĢlerdir. Osman Gazi'nin kayınpederi olan ġeyh Edebali ve Kumral Abdal toplumun manevi eğitimi ile meĢgul olurken, bacanağı olan Dursun Fakih ilmi özelliği ve fetvaları ile öne çıkmıĢtır. KuruluĢ döneminde önemli rol üstlenen ve bu toprakların vatan olmasında yadsınamayacak katkıları bulunan bu üç isim, yaptıklarıyla adalet ve eĢitlik temelinde bir devletin kurulmasını sağlamıĢlardır.

Sufi dervishes and reverends had a big impact on the „founding volition‟ of the Ottoman Empire. Especially Sufi dervishes have formed the spritiual basis of both the Seljuks and the Ottomans through the dervish monasteries and zawiyahs they opened. While providing psychological support to the people who‟ve escaped from Mongolian invaders they also acted as patrols at borders via the monasteries and zawiyahs. These establishments which encouraged tillage and raised craftsmen had become dominant in every aspect of life in the new lands. They played a big part in the bringing up of warrior (alperen) groups such as Gaziyan-ı Rum, Abdalan- ı Rum, Bacıyan-ı Rum and Ahiyan-ı Rum who were the belligerent power of the „founding volition‟. The dervish monasteries and zawiyahs they opened sped up the Islamification process as well as guiding the community through the challenges of the hard times. Sheikh Edebali, Dursun Fakih and Kumral Abdal stood out as the spiritual architects of the Bilecik region in the founding continuum of the Ottoman Empire. Kumral Abdal and Sheikh Edebali, who was the father-in-law of Osman Gazi, dealt with the spiritual training of the community while Dursun Fakih, who was the brother-in-law of Osman Gazi, became prominent with his scholarly specialities and fatwas. These three names who played a significant role in the founding continuum helped to make a country out of these lands on the basis of justice and equality.