Sanal Müzelerde Arayüz Tasarımı: Ahmet Yakupoğlu Sanal Müzesi

Abstract

İnternet, e-ticaretten müzelerin sanal gezintilerine kadar birçok alanı kapsayan bir dünyadır. İnsanlar teknolojinin gelişmesi sayesinde internetle bütünleşmiştir. Bu nedenle internete her alanda ulaşmak mümkün olmuş ve müzeler de kendilerine sanal ortamda yer bulmuşlardır. Sanal müzeler gerçekte fiziki yapıya ihtiyaç duymamaktadır. Fiziki alanlara ve sergileme olanaklarına sahip müzelere nazaran sanal müzeler, alan sıkıntısı yaşamadan sanal ortamın imkanlarıyla sergileme ve tanıtım faaliyetlerini sürdüren müze türüdür. Bu tür müzelerde müze koleksiyonlarında yer alan eserlerin sergilenmesi ve gösterime sunulması, görsel tasarım açısından arayüz tasarımları ile sağlanabilmektedir. Bu yüzden arayüzleri izlenmeyi kolaylaştıran, takip ettiren, ziyaretçiyi site içerisinde yönlendiren estetik bir yaklaşım ile hazırlanmış sanal müzelere ihtiyaç vardır. Bu ihtiyacın giderilmesi için tasarım ilkelerine göre hazırlanmış arayüz tasarımlarına büyük görev düşmektedir. Sanal müzeler ulusal ve uluslararası alanda kültür, sanat, bilim vb. alanlara yönelik oluşturulan koleksiyonlarını izleyicisiyle paylaşan müzelerdir. Ahmet Yakupoğlu, kültür ve sanat alanında Türkiye’de yetişmiş çok yönlü sanatçılardan biridir. Kültürel ve sanatsal açıdan birçok özelliği bulunan Yakupoğlu’nun, hayatını, eserlerini ve Kütahya için yaptıklarını teknolojinin sunduğu olanaklardan yararlanarak izleyicilerle buluşturulması ve bunun sanal olarak gerçekleştirilmesi bir ihtiyaç olarak kabul edilmiştir. Bu anlayıştan hareketle Ahmet Yakupoğlu Sanal Müzesi’nin tasarlanması, kullanıma açılması ve bunu yaparken Dünya'daki ve Türkiye’deki sanal müze örnekleri incelenerek yeni teknolojik yapı ve tasarım anlayışıyla oluşturulması amaçlanmıştır. Çalışmanın verileri, hem genel tarama modellerinden yararlanılarak hem de nitel yöntemlerden örnek web sitelerinin incelenmesi ile elde edilmiştir. Bu veriler ışığında, sanal müzede modern çizgilerin ve renklerin kullanılması gerektiği, kullanıcı için kolaylığın ön planda olduğu bir tasarımın hazırlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca bağlı olarak hayatı boyunca onunla dostluklar kuran, anıları olan, anılarını görselleştiren veya kayıt altına alan kişilerin ellerindeki kaynaklarından da yararlanılarak, tamamen onun eserlerinin yer aldığı Ahmet Yakupoğlu sanal müzesi oluşturulmuştur. İçerisinde kendisiyle ilgili görüntülerin, videoların ve seslerin de yer aldığı sanal müze, özellikle web arayüz tasarımı açısından yenilikçi ama kullanıcı odaklı bir anlayışla tasarlanmıştır. Araştırmanın oluşturulmasıyla ilgili temelde nitel yöntemler bulunmaktadır.