Nazi Antisemitizminde Dönüm Noktası: Kristal Gece

dc.contributor.authorÇetinkaya, Selma Göktürk
dc.contributor.authorAkgün, Ayşegül
dc.date.accessioned2025-05-20T18:28:26Z
dc.date.issued2023
dc.departmentBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
dc.description.abstractBatı toplumlarında asırlardır var olan Yahudi karşıtlığı (Antisemitizm), esas manada 30 Ocak 1933 tarihinde Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Nazi) lideri Adolf Hitler'in şansölye olarak atanması ile Almanya’da daha belirgin bir hal almıştır. Alman Sosyalizmi içinde öne çıkan Alman ırkının üstünlüğü fikriyle yoğrulan Yahudilere yönelik düşmanlık, Hitler’in söylemlerinin Almanya’da destek görmesiyle giderek artmış ve söylem olmaktan çıkarak eylemselliğe evrilmiştir. Eylemlerin de şiddet seviyesinde gün geçtikçe bir artış gözlenmiştir. Bu noktada 1935’te kabul edilen Nuremberg Yasaları ile Yahudilerin aşağı bir ırk olduğu fikrini yasal zemine dayandırmalarının mühim rol oynadığı görülmektedir. Yahudi sorununun İkinci Dünya Savaşı sürecinin anahtar kelimelerinden biri olarak ve Almanya ile aynı cümleler içinde karşımıza çıkmasının temelinde de 1939 öncesinde yaşananların giderek büyümesi ve şiddetin artan boyutu yatmaktadır. Savaş öncesinde karşılaşılan ve Antisemitizm çerçevesinde değerlendirilmesi gereken olaylardan birisi de kuşkusuz “Kristal Gece” olarak adlandırılan hadisedir. 9-10 Kasım 1938 tarihleri arasında Almanya’daki Yahudilere karşı gerçekleştirilen pogromlar şeklinde kısaca açıklanabilecek bu olayın, Yahudi topluluğuna yönelik uygulamalara gösterilen bireysel bir tepkinin Nazi rejimi tarafından fırsata çevrilmesi olduğu söylenebilir. Bu olayı önemli kılan öge ise Antisemitist eylemleri şiddeti bir daha azalmayacak şekilde arttırmış olmasıdır. Öyle ki kitlesel şiddet eylemlerini içeren kasım pogromları, milyonlarca Yahudi'nin ölümüne yol açan Holokost’a sebep olmuştur. Gerekçesi bir Alman elçilik görevlisinin öldürülmesi olan ve Naziler tarafından arkasında enternasyonal Yahudilik yapılanmasının olduğu düşünülen bir suikastın fırsata çevrilmesinden ibaret Kristal Gece, Nazi Partisi lideri Adolf Hitler'in Yahudilere karşı artan nefretini ve düşmanlığını yansıtan bir olay olarak tarihe geçmiştir. Bu pogromun Yahudilerin Almanya’daki varlıklarını ve etkilerini azaltmaya yönelik uzun vadeli bir planın parçası haline getirildiği görülecektir. Nitekim Yahudileri Alman toplumundan dışlamaya ve onları toplumun dışına itmeye çalışan Naziler, suikast öncesinde de var olan Yahudi karşıtı hareketliliklerini toplumu da kışkırtarak daha da arttırmıştır. İşlenen suçu bireysel olarak ele almayıp bir topluluğa mal eden Nazi yönetimi, diğer ülkelerden de benzer tepkileri istemiştir. Herschel Grynszpan nezdinde tüm Yahudiler cezalandırılmış; evlerine, iş yerlerine saldırılan bu kesimin Almanya’dan silinmesi için uğraş verilmiştir. Hazırlanan bu çalışma, Kristal Gece’ye giden süreci ve bu süreçte yaşanan gelişmeleri ele almaktadır. Hazırlanmasında tetkik eserler ile yerli ve yabancı gazetelerden istifade edilen bu makaleyle Nazi Antisemitizminin şiddet eylemleri İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasından önceki senelere götürülmüştür.
dc.identifier.doi10.5281/zenodo.10417143
dc.identifier.endpage160
dc.identifier.issn2791-9684
dc.identifier.issn2792-0038
dc.identifier.issue5
dc.identifier.startpage121
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.5281/zenodo.10417143
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11552/4262
dc.identifier.volume3
dc.language.isotr
dc.publisherTürkiye Kamu Çalisanlari Kalkinma ve Dayanisma Vakfi (TÜRKAV)
dc.relation.ispartofTÜRKAV Kamu Yönetimi Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250518
dc.subjectAntisemitizm
dc.subjectNazi Almanyası
dc.subjectKristal Gece
dc.subjectHerschel Grynszpan
dc.subjectErnst vom Rath
dc.titleNazi Antisemitizminde Dönüm Noktası: Kristal Gece
dc.typeResearch Article

Dosyalar