Fil Sûresinin Edebî Sanatlar ve İfadeler Bağlamında Tarihselliği ve Evrenselliği

Abstract

Kur’an’daki her lafzın dizilişi kendi içinde farklı anlamları içerir. Bu bakış açısıyla âyetlere yaklaşan müfessirler lafızlar arasındaki bu anlam zenginliğine işaret etmişlerdir. Bu bağlamda Fil sûresindeki edebi sanatlar açık bir şekilde dikkat çeker. Bu sûrenin âyetleri arasındaki lam fasıla harfi kendini çok açık bir şekilde hissettirir. Bu yönüyle mezkür harf sûreye lafzi güzellik katar. Bu sûrede istiare ve teşbih gibi edebi sanatlar çok açık bir şekilde görülür. Bu bağlamda sûredeki istiare ve teş-bihlerin sûreye kattığı anlamların incelenmesi Kur’an’ın edebi yönünü vurgulamak açısından önemli-dir. Ayrıca bu edebi sanatlar bağlamında sûrenin anlam derinliklerine dikkat çekmek okuyucunun duygu yönüne hitap etmesi açısından konunun önemini arttırır. Görmedin mi? ifadesindeki istiare sanatı olayın gerçekliğine vurgu yapması açısından dikkat çeker. Ebabil kavramının yığın ve küme anlamında teşbih olarak açıklanması ise Fil Olayı’nın etkisini anlatması açısından önemlidir. Bu kav-ramın ebabil kuşu şeklinde çevrilmesi kendi içinde bazı sorunları barındırır. Ebabil kuşunun hangi tür kuş olduğu yönünde bir kapalılık oluşur. Ancak bu ifade teşbih olarak yorumlandığında bu sorun orta-dan kalkar. Bu çalışmanın amacı sûredeki edebi sanatları ve ifadeleri tespit ettikten sonra bunların sûreye kattığı anlam derinliklerini öne çıkarmaktır. Sûrede işlenen konu tarihi bir olay olması hasebiy-le konunun tarihsellik ve evrensellik açısından da işlenmesi önemlidir. Bu sebeple konu ele alınırken bu yönleriyle de incelenmesi amaçlanmaktadır. Zira tarihsellik evrensellik ikilemi ciddi bir tartışma konusudur.

The arrangement of each word in the Qur'an contains different meanings in itself. The mufas-sirs who approaches the ver-ses with this point of view have pointed out this richness of meaning among the words. In this con-text, the literary arts in the surah of Fil clearly draw attention. The letter "lam fâsıla" among the verses of this surah makes itself very clear. In this respect, it adds literal beauty to the surah. Literary arts such as istiâre and teşbîh are also clearly seen in this surah. In this context, examining the meanings of istiâre and teşbîh in the surah is important in terms of emphasizing the literary aspect of the Qur'an. In addition, in the context of these literary arts, drawing attention to the depth of meaning of the surah increa-ses the importance of the subject in terms of appealing to the emotional side of the reader. The metaphorical art in the expression "Did not you see?" draws atten-tion in terms of emphasizing the reality of the event. Explaining the concept of Ebabil as "tasbih" in the sense of heap and cluster is important in terms of explaining the effect of the Elephant Incident. The translation of this concept as an adjective as ebabil bird has some problems in itself. There is an uncer-tainty as to what kind of bird the Ebabil bird is. However, this problem disappears when this expres-sion is interpreted as "simile". The aim of this study is to identify the literary arts and expressions in the surah and to highlight the depth of mea-ning they add to the surah. Since the subject covered in the surah is a historical event, it is important to treat the subject in terms of historicity and universality. For this reason, it is aimed to examine the sub-ject from these aspects as well.