Okullarda iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan çalışmalar ve Osmaneli İlkokulu örneği

Abstract

Bu araştırmada, okul ortamlarında yer alan risk unsurlarının tespiti ve değerlendirilmesi amacıyla tehlike avcılığı yöntemi temel alınmıştır. Araştırma, fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, elektriksel, yangın ve psikososyal olmak üzere yedi temel kategori altında yapılandırılmış, okul ortamının farklı bölümleri yerinde gözlemlenerek detaylı veri toplanmıştır. Değerlendirme sürecinde özellikle okul binalarının yapısal eksiklikleri, elektrik altyapısının zafiyetleri, yangın güvenliğiyle ilgili yetersizlikler ve öğrenci sağlığını tehdit edebilecek fiziksel koşullar ön plana çıkmıştır. Bu çerçevede, araştırma alanı olarak seçilen okulun konumu, fiziki yapısı ve kullanım yoğunluğu da dikkate alınarak genel risk profili çıkarılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, okullarda en sık rastlanan risk unsurları arasında koridor ve merdivenlerdeki kaygan zeminler, yangın tüplerinin işlevsizliği, doğal gaz alarm sistemlerinin eksikliği ve elektrik prizlerinin öğrenci seviyesinde bulunması yer almaktadır. Bu durum, öğrenci güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluşturmakta ve iş sağlığı ile güvenliği kültürünün okullarda yeterince yerleşmediğini göstermektedir. Özellikle okul öncesi ve ilkokul düzeyindeki çocukların çevresel tehlikelere karşı daha duyarlı olduğu göz önünde bulundurulduğunda, güvenlik önlemlerinin yaş grubuna göre yeniden yapılandırılması gerektiği anlaşılmaktadır. Yapılan değerlendirmeler doğrultusunda okul ortamlarında tehlike avcılığı yöntemiyle yapılan sistematik gözlemler, ileride meydana gelebilecek olası kazaların da önceden tespit edilmesine olanak tanımaktadır. Risklerin sınıflandırılması ve her birine yönelik uygun önlemlerin planlanması, sürdürülebilir bir okul güvenliği sisteminin temellerini oluşturmaktadır. Araştırmanın en önemli katkısı, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinç düzeylerinin artırılması gerekliliğini ortaya koymasıdır. Bu doğrultuda, hem mevcut yapısal düzenlemelerin iyileştirilmesi hem de personelin eğitilmesiyle daha güvenli okul ortamlarının oluşturulabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Elektriksel Tehlikeler, Fiziksel Riskler, Psikososyal Unsurlar, Okul, İş Sağlığı ve Güvenliği, Yangın Güvenliği

This study was based on the hazard hunting method to identify and evaluate risk factors in school environments. The study was structured under seven basic categories: physical, chemical, biological, ergonomic, electrical, fire and psychosocial, and detailed data was collected by observing different sections of the school environment on site. In the evaluation process, structural deficiencies of school buildings, weaknesses in electrical infrastructure, deficiencies related to fire safety and physical conditions that could threaten student health came to the fore. In this context, the location of the school selected as the research area, its physical structure and the intensity of use were also taken into account and a general risk profile was created. According to the findings obtained in the study, the most common risk factors in schools include slippery floors in corridors and stairs, dysfunctional fire extinguishers, lack of natural gas alarm systems and the presence of electrical outlets at student levels. This situation poses a serious threat to student safety and shows that the occupational health and safety culture is not sufficiently established in schools. Considering that children, especially at preschool and primary school levels, are more sensitive to environmental hazards, it is understood that safety measures should be restructured according to age group. In line with the evaluations, systematic observations made in school environments using the hazard hunting method allow for the early detection of not only existing hazards but also possible accidents that may occur in the future. Classifying risks and planning appropriate precautions for each constitute the basis of a sustainable school safety system. The most important contribution of the research is that it reveals the necessity of increasing the awareness levels of school administrators and teachers regarding occupational health and safety. In this direction, it was concluded that safer school environments can be created by improving both the existing structural arrangements and training the personnel. Keywords: Electrical Hazards, Physical Risks, Psychosocial Elements, School, Occupational Health and Safety, Fire Safety