Split Limanı’nın Uluslararası Ticarete Açılması ve Split-Dubrovnik Rekabeti (1590-1645)

Abstract

Dubrovnik Limanı, kuruluşundan itibaren Dalmaçya kıyılarında BalkanlarlaAdriyatik Denizi’ni birbirine bağlayan ve buradan başta İtalya limanları olmaküzere Akdeniz’in diğer liman ve iskeleleriyle bağlantı sağlayan en önemliliman olmuştur. Dubrovnik Cumhuriyeti’nin 1459’da Osmanlıİmparatorluğu’nun bir haraçgüzarı haline gelmesi ve VenedikCumhuriyeti’nin Doğu Akdeniz’deki ticari hegemonyasına karşı başlatılansavaşta Dubrovniklilerin en fazla desteklenen tüccar taifesi konumunagelmeleri, şehir limanının jeo-ekonomik önemini bir kat daha arttırmıştır.Dubrovnik Limanı Dalmaçya’daki başat önemini 1590’da Split Limanı’nınOsmanlı-Venedik ortaklığında bir uluslararası transit ticaret limanı olarakkurulmasına kadar tekel olarak sürdürmüştür. Split Limanı’nın 1592’dehizmete açılmasından itibaren Dubrovnik Limanı’nın bu gelişmedenekonomik, sosyal ve stratejik yönlerden etkilenmesi, Split’e karşı rekabetgayretleri, Split sayesinde Boşnak ve Venedikli tacirler arasında kurulanişbirliği ile bunun Dubrovniklilere yansımaları ve Split Limanı üzerindengelişen ticari aktivitelerde karşılaşılan problemler gibi meseleler bu çalışmanınkonusunu teşkil etmektedir. Makale, Osmanlı ve Dubrovnik arşivlerindenelde edilen belgeler ışığında ve tarih literatüründen faydalanılarak inşaedilmiştir.