Düzce'deki Çerkez halk inanışlarının dinler tarihi açısından değerlendirilmesi

Abstract

"Düzce'deki Çerkez Halk İnançlarının Dinler Tarihi Açısından Değerlendirilmesi" başlıklı tezimiz, giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş Bölümünde, araştırma konusunun kapsamı, amacı ve metodu açıklanmakta; ayrıca Çerkezlerin Düzce’ye iskân süreci ve bölge hakkında genel bilgiler sunulmaktadır. Bu bölümde, Çerkez tarihine kısaca yer verilmekte bölgeye Çerkezlerin yerleşim süreci ile bu sürecin arka planı hakkında temel bilgiler sunulmaktadır. Birinci bölümde, Düzce Çerkezlerinin doğum, evlenme ve ölüm gibi hayatın önemli geçiş dönemlerine ilişkin geleneksel inanış ve uygulamaları incelenmiştir. Bu döneme ait ritüeller ve gelenekler, saha çalışmaları ve derlemeler ışığında ele alınmış ve sözlü kaynaklardan elde edilen bilgiler doğrultusunda detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bölüm sonunda Dinler tarihi perspektifinden karşılaştırma metodu kullanılarak farklı Çerkez boylarında ve Türk topluluklarında benzer uygulamalar ele alınış ve değerlendirmeler yapılmıştır. İkinci bölümde ise geçiş dönemlerinden halk hakimliği ve diğer muhtelif inanış ve uygulamalar ele alınmaktadır. Halk hekimliği ve diğer muhtelif inanış ve uygulamalar bölümleri sonunda karşılaştırmalı değerlendirmelerle ele alınarak gerek Çerkez toplumlarında gerek tarihsel bazda benzerlikler göz önüne serilmiştir. Yapılan çalışma sonunda Çerkezlerin kültürel miraslarının ve Kafkasya’dan getirdikleri gelenekleri sürdürme konusundaki kararlılıklarının varlığı tespit edilmiştir. Değişen dünya koşullarına rağmen, geçmişten günümüze kültürel kimliklerini koruma çabaları belirgin bir şekilde öne çıkmıştır. Çerkezlerin halk inanışları ve uygulamaları, diğer kültürel etkileşimlerden az etkilenmiş olup, bu durum onların kültürel özgünlüklerini koruma çabalarını sürdürdükleri görülmüştür.Our thesis titled "Evaluation of Circassian Folk Beliefs in Düzce from the Perspective of the History of Religions" consists of an introduction and two main chapters. In the introduction, the scope, purpose, and methodology of the research are explained; additionally, the settlement process of Circassians in Düzce and general information about the region is provided. This section briefly touches on Circassian history, offering fundamental information about the process of Circassian settlement in the region and the background of this process. In the first chapter, the traditional beliefs and practices of the Circassians in Düzce concerning significant life transitions, such as birth and marriage, are examined. Rituals and traditions from this period are discussed considering field studies and compilations, and a detailed evaluation is made based on information obtained from oral sources. At the end of the chapter, similar practices among different Circassian clans and Turkish communities are analyzed and evaluated using a comparative method from the perspective of the history of religions. The second chapter focuses on death and post-mortem practices, as well as beliefs and practices in folk medicine related to life transitions. These topics are also subjected to comparative evaluations at the end of the chapter, highlighting similarities both within Circassian societies and historically. The study concludes that Circassians have a strong determination to maintain their cultural heritage and the traditions they brought from the Caucasus. Despite changing global conditions, their efforts to preserve their cultural identity from past to present have become notably prominent. The folk beliefs and practices of the Circassians have been minimally influenced by other cultural interactions, demonstrating their ongoing efforts to maintain their cultural uniqueness.