BİST 100 kapsamındaki işletmelerin nakit akış yapılarının Covid-19 öncesi ve sonrası karşılaştırmalı analizi

Abstract

Covid 19 salgını, 2019 yılının Kasım ayında ortaya çıkarak işletmelerin faaliyetlerini önemli ölçüde etkilemiştir. Bu çalışmanın amacı, işletmelerin faaliyetlerini sürdürmede ve işletme faaliyetlerinin devamlılığını sağlamada hayati öneme sahip olan nakit akışının COVID-19 salgınından, nasıl ve ne yönde etkilendiğini ortaya koymaktır. Bu bağlamda BİST-100 endekste bulunan imalat, inşaat ve bayındırlık, toptan ve perakende ticaret, idari ve destek hizmetleri faaliyetleri, bilgi ve iletişim, gayrimenkul faaliyetleri, eğitim sağlık spor ve diğer sosyal hizmetler, teknoloji, elektrik gaz ve su, madencilik ve taş ocakçılığı işletmelerinin 2018-2022 yıllarının son dönemlerine ait nakit akış yapıları, Gup ve vd. (1993) tarafından ortaya konulan ve daha sonrasında Bruwer ve Hamman (2005) tarafından geliştirilen “Nakit Akışlarından Sağlanan Faaliyetler Yöntemine” göre, karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Araştırmada baz yıl olarak 2018 yılı BİST 100’de 4. Çeyrekte yer alan işletmelerin (mali kuruluşlar sektöründeki işletmeler ve verisi olmayan işletmeler hariç) 2018-2022 yıllarına ait nakit akış tablolarının Covid 19 öncesi ve sonrası durumları ortaya konulmuştur. İncelenen toplam 30 işletmenin 20’si imalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerdir. Yapılan analizde Covid 19 öncesi ve sonrası dönemde de işletmelerin çoğunluğunun nakit akış yapılarının Model 2 yani başarılı, olgun yapıda olduğu görülmüştür. Ulaşılan sonuç yapılan diğer çalışmaların sonuçlarıyla paralellik göstermiştir. Covid 19 salgının işletmelerin nakit yönetimine olumsuz bir etkisi olmadığı ve bu olağan üstü durum karşısında araştırma kapsamındaki işletmelerin nakit yönetiminde başarılı bir performans gösterdikleri saptanmıştır.The COVID-19 pandemic, which emerged in November 2019, has significantly affected the activities of businesses. The purpose of this study is to reveal how and in what direction cash flow, which is vital in sustaining the activities of businesses and ensuring the continuity of business activities, is affected by the COVID-19 outbreak. In this context, the cash flow structures of manufacturing, construction and public works, wholesale and retail trade, administrative and support services activities, information and communication, real estate activities, education, health, sports and other social services, technology, electricity, gas and water, mining and quarrying enterprises in the BIST-100 index for the last periods of 2018-2022 were analyzed comparatively according to the "Cash Flow Generated Activities Method" put forward by Gup et al. (1993) and later developed by Bruwer and Hamman (2005). In the study, the cash flow statements of the enterprises in the 4th quarter of the BIST 100 in 2018 as the base year (excluding enterprises in the financial institutions sector and enterprises without data) for the years 2018-2022 before and after Covid 19 were revealed. Of the total 30 enterprises analyzed, 20 enterprises are operating in the manufacturing sector. In the analysis, it was observed that the cash flow structures of most enterprises before and after Covid 19 were Model 2, that is, successful and mature. The result was in line with the results of other studies. It was determined that the Covid 19 pandemic did not have a negative impact on the cash management of the enterprises and that the enterprises within the scope of the research showed a successful performance in cash management in the face of this extraordinary situation.