Davranışsal iktisat bağlamında bedavacılık sorunu

Abstract

İktisat hayatımızın her alanında bize yön gösteren önemli bir bilim dalıdır. Her alanda olduğu gibi iktisat bilimi de zamanla daha da gelişmiş ve farklı bakış açılarına ev sahipliği yapmıştır. Özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra teknolojik gelişmelerin etkisine bağlı olarak yaşanan bilişsel devrimle birlikte iktisatta büyük bir değişim dönemi yaşanmıştır. Bu değişim Davranışsal İktisat olarak adlandırılan yeni bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Davranışsal iktisat, iktisadın psikolojiyle birlikte ele alınmasına ve kalıplaşmış iktisat önermelerinin yeniden araştırılmasına olanak sağlamıştır. Davranışsal iktisatla birlikte bireyin aldığı kararlarda her zaman rasyonel davranışlar sergilemediği, alınan kararla ilgili her zaman tüm ve tam bilgiye sahip olmadığı, duyguların alınan kararlarda etkili olabildiği gibi aksiyomlara ulaşılmıştır. Bu tez çalışmasında davranışsal iktisadın ne olduğu ve iktisat bilimindeki tarihsel süreci açıklanmıştır. Aynı zamanda rasyonel bir davranış olarak kabul edilen bedavacılık sorunu ele alınmış ve bireylerin bu davranışı ne zaman sergileyip ne zaman sergilemediği davranışsal iktisat perspektifinden incelenmiştir. Gaziantep ilinin Şahinbey ilçesinde ikamet eden vatandaşlara yapılan anketten elde edilen verilerin istatistiksel analizi neticesinde davranışsal iktisadın öne sürdüğü önermeleri doğrular nitelikte sonuçlara ulaşılmıştır.Economics is a significant field of science that guides us in every aspect of our lives. As in many other fields, the science of economics has also advanced over time and has hosted a variety of perspectives. This is especially due to the technological progress in the post-World War II era together with the cognitive revolution, a substantial change that was experienced in economics. This change emerged as a new field in economics called ‘Behavioral Economics’. Behavioral economics made it possible to evaluate economics alongside psychology and re-examine the conventional assumptions in economics. Along with behavioral economics, axioms have been reached such that an individual does not always make rational decisions, decisions are not always based on complete information and emotions can influence the decisions taken. This thesis explains what behavioral economics is, together with its historical process. Simultaneously the rational behavioral problem of freeriding of public goods is also discussed. It’s analyzed from the perspective of behavioral economics, when individuals display this behavior and when they don’t. For this thesis, a survey was conducted with the residents in the district Şahinbey in Gaziantep province. Statistical analysis of the data obtained from the survey confirms the assumptions put forward by behavioral economics.