İş-aile çatışmasının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sermayenin rolü: Özel sektör çalışanları üzerine bir araştırma

Abstract

Çalışma yaşamı her geçen gün daha yoğun ve stresli hale gelmektedir. Bu yoğun çalışma koşulları altında uzun süre kalan çalışanlar psikolojik ve fizyolojik bazı sorunlar yaşamaktadır. Psikolojik açıdan huzursuzluk, gerginlik, tükenmişlik ve mutsuzluk gibi hususlar deneyimlenmektedir. İşin birçok kişi için hayatın merkezinde olması bu olumsuzlukların daha da fazla yaşanmasını tetiklemektedir. Bunlardan biri de iş-aile çatışmasıdır. İş-aile çatışması iş sorumluluklarının ve aile sorumluluklarının yeterince yerine getirilmemesi, ailenin ihmal edilmesi ve aileye yeterince zaman ayrılamamasından kaynaklanmaktadır. İş-aile çatışmasına zamanında müdahale edilmezse bireyin iş ve sosyal yaşamını olumsuz etkileyebilecek bir konudur. Bu sebeple iş-aile çatışmasının sonuçlarının ve iş-aile çatışmasının azaltılmasında etkili olan faktörlerin neler olduğuna dair araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada iş-aile çatışmasının işten ayrılma niyetine etkisinde psikolojik sermayenin düzenleyici rolü incelenmiştir. Araştırmanın amacını gerçekleştirmek için nicel bir araştırma tasarlanmıştır. Araştırmaya toplamda 277 özel sektör çalışanı katılmıştır. Araştırma bulgularına göre iş-aile çatışması işten ayrılma niyetini pozitif, psikolojik sermaye işten ayrılma niyetini negatif etkilemiştir. Psikolojik sermaye iş-aile çatışmasının işten ayrılma niyetine etkisinde düzenleyici rol oynamıştır. Araştırmanın diğer bulguları ise şu şekildedir. Cinsiyet ve eğitim düzeyine göre iş-aile çatışması, işten ayrılma niyeti ve psikolojik sermaye farklılaşmamıştır. Evlilerin psikolojik sermaye düzeyleri bekârlardan daha yüksek çıkmıştır. Çocuk sayısı arttıkça işten ayrılma niyeti azalmıştır. Yaş ve iş yaşamında çalışma tecrübesi arttıkça, psikolojik sermayenin de arttığı tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular yorumlanmış, bundan sonraki araştırmalar, örgütler ve çalışanlar için bazı önerilerde bulunulmuştur.Working life is getting more intense and stressful every day. Employees who stay for a long time under these intense working conditions experience some psychological and physiological problems. Psychologically, issues such as restlessness, tension, burnout and unhappiness are experienced. The fact that the job is at the center of life for many people and it triggers these negativities to be experienced even more. One of these negativities is work-family conflict. Work-family conflict is caused by the inadequate fulfillment of job responsibilities and family responsibilities, neglect of the family, and the inability to spare enough time with the family. Work family conflict is an issue that can negatively affect the work and social life of the individual if the family conflict is not intervened in a timely manner. For this reason, there is a need for research on the consequences of work-family conflict and the factors that affect the reduction of work-family conflict. In this study, it is aimed to examine the moderating role of psychological capital in the effect of work-family conflict on the intention to quit the job. A quantitative research has been designed to achieve the purpose of the research. A total of 277 employees from private sector participated in the study. According to the research findings, work-family conflict positively affected the intention to quit, while psychological capital affectected the intention to quit the job negatively. Psychological capital played a moderating role in the effect of work-family conflict on intention to quit the job. Other findings of the study are as follows. Work-family conflict, intention to quit the job and psychological capital did not differ according to gender and education level. The psychological capital levels of married people were found to be higher than singles. As the number of children increased, the intention to quit decreased. It has been found that as age and working experience increase, psychological capital also increases. The findings obtained in the study were interpreted, and some suggestions were made for future studies, organizations and employees.