DİJİTAL İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ ARACILI BİR FOLKLORİK DENEYİM ALANI OLARAK SANAL ORTAM

Abstract

Gündelik kullanımda ilişki etkinleştirici unsurlar olarak iş gören dijital iletişim teknolojileri ile Web 2.0 tabanlı etkileşim uygulamaları arasındaki yakınsamalar dolayımında her an yeniden üretilmekte olan ortak bir tekno-sosyal yaşam alanı olarak sanal ortamın, çevrimdışı bir çok kültürel pratik ve etkinliğin icra kapsamlarını genişletmenin yanı sıra özü itibariyle iletişimsel bir süreç olan folklorun üretimi, aktarımı ve tüketimi hususunda da son derece verimli bir mecraya dönüştüğü gözlemlenmektedir. Özellikle folklorun gerek koşulu yüz yüze etkileşimler yerine, onu da önceleyen unsurlar olan insanın güdüleri, kendini ifade etme ihtiyacı ve yaratıcılığa sabitlendiğinde sanal ortamın folklorik üretimin yeterlilik koşulunu sağlayabilen bir değişken olduğu gerçeği daha da belirginleşmektedir. Bu bağlamda ele alındığında kullanıcılar tarafından çeşitli kendileme (appropriation) stratejileriyle evcilleştirilerek “üzerinde” veya “içinde” çeşitli sosyo-kültürel etkinliklerin gerçekleştirilebildiği bir imgelemsel uzama dönüştürülen sanal ortamın, zamanla orijinal ve hatta otantik denebilecek icra ve üretimlerin ortaya çıkmasına olanak tanıyan yeni bir folklorik deneyim alanına evrildiği iddia edilebilir. Bu durumun halkbilimini doğrudan ilgilendiren yönleri ise genel anlamda iletişim ve etkileşim teknolojilerinin özelde ise internetin, artık folklorik üretimin asal bir unsuru haline gelmiş olması ve yaratılan bağlamlarda her an üretilmekte, aktarılmakta ve tüketilmekte olan folklorik mahiyetli yeni, yaratıcı ve melez kültürel dışavurumların ortaya çıkmış olmasıdır. İşte sanal ortamın genel anlamda tüm kültürel verimler, özelde ise folklorik üretim açısından uygun olup olmadığının sorunsallaştırıldığı bu çalışmada, belirlenen çeşitli parametreler özelinde folklorun sanallaşmasından ziyade sanal ortamın folklorlaşmasından, yani dijital iletişim teknolojileri aracılığında üretilen kültürel ortam ve bağlamların zamanla nasıl folklor için neredeyse sözel ortamdakine denk bir alana dönüştüğünden bahsedilecektir

It is observed that virtual environment as a shared techno-social life space which is momently being reproduced through the convergence between digital communication technologies that work as relationship enabler in everyday use and Web 2.0 based interaction applications have turn into a efficient channel for the production, transmission and consumption of folklore besides expanding the performance scope of various offline cultural practices and activities. Especially, when the necessary condition of folklore is fixed the motive of human, the need of expressing oneself and creativity instead of face to face interactions, it becomes more evident that the virtual environment is a factor that can provide the sufficient condition for folkloric production. When dealt with in this context, it could be claimed that domesticated virtual environment in which or on which socio-cultural activities can be performed have evolved a new folkloric experience domain that makes possible the emergence of original and even authentic folkloric performances and productions. The aspects of this situation that directly interest folklore studies are that communication and interaction technologies in generally and Internet in particular anymore have become a main factor of folkloric production and that many new, creative and hybrid cultural expressions which have some folkloric qualities have emerged in the generated virtual contexts. Here, in this study which problematized whether virtual environment is appropriate for cultural production in general and folkloric production in particular will be discussed the folklorization of virtual environment rather than virtualization of folklore according to specified parametres. Hence, it will be tried to reveal how cultural environment and contexts that are generated through digital communication technology have turn into an area of experience which is almost equivalent to oral environment over time