Gölyazı'nın (Bursa) turizm coğrafyası

Abstract

Turizmin gelişmesi için refah seviyesi, gelişmiş ulaşım araçları ve boş zaman gereklidir. Sanayi devriminden önce dünyada tarım toplumu egemendi. Dolayısıyla insanlar, bu imkânlara sanayi devrimiyle kavuşmuştur. Sanayinin gelişmesi ile birlikte yoğun iş temposu, gürültü ve şehir hayatı gibi etkenler insanların fiziksel ve psikolojik olarak yıpranmasına neden olmaktadır. Gölyazı gibi büyükşehirlerin yakınında bulunan doğal ve kültürel olarak çekici özelliklere sahip kırsal yerler, bu şehirlerde yaşayanlar tarafından rekreatif faaliyetlerde bulunmak için tercih edilmektedir. Gölyazı’ya gelen turistler Bursa, Kocaeli, Balıkesir, Adapazarı, İstanbul gibi sanayi ve nüfusun yoğun olduğu büyük şehirlerden gelmektedir. Çalışma alanımızı oluşturan Gölyazı köyü, Uluabat Gölü’nün kıyısında bulunan bir yarımada ve çeşitli büyüklükteki adalardan oluşan, geçimini balıkçılıkla sağlayan tarihi bir Rum Köyü’dür. Gölyazı köyünün doğal turizm çekicilikleri tarihi turizm çekiciliklerine göre ön plandadır. Gölyazı, Ramsar Sulak Alanlar ve Yaşayan Göller Ağı projelerine dâhil edilerek tüm dünyanın ilgisini çekmiştir. Araştırmanın amacı, sahip olduğu doğal ve kültürel çekicilikleri sayesinde özel bir destinasyon olan Gölyazı’yı turizm coğrafyası bakımından ele alıp incelemektir. Araştırmanın ilk aşamasında literatür çalışması yapılmış, ilgili kurumlardan veri ve belge temin edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında alan araştırmaları yapılarak anket, mülakat ve gözlemler yapılmıştır. Araştırma evreni, Gölyazı köyünü ziyaret eden, araştırma örneklemi ise 2017 ve 2018 yaz aylarında Gölyazı köyüne gelen ziyaretçilerden oluşmaktadır. Araştırmada karma araştırma tekniği uygulanmıştır. Nitel araştırma kapsamında yargısal örnekleme yöntemi ile belirlenen yerel halk, esnaf ve ilgili kamu görevlileri ile yarı yapılandırılmış mülakat tekniği ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma kapsamında ise kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 258 ziyaretçiye anket uygulanmış, elde edilen veriler SPSS 21.0 programına dâhil edilerek analizler gerçekleştirilmiş ve sonuçları yorumlanmıştır. iii Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Gölyazı’da çevre temizliği ve tarihi yapılara özen gösterilmemesi nedeniyle turizmin istenilen düzeyde olmadığı gözlenmiştir. Anketlerden çıkan sonuçlarda, ziyaretçiler özellikle çevre temizliğinin yetersiz olmasına değinmiştir. Bu konuda öncelikle yerel halkın bilinçlendirilmesi, ilçe ve büyükşehir belediyelerinin daha titiz çalışması sağlanmalıdır. Gölyazı’da yeni yapılan binaların, geleneksel binalarla doku ve yapı uyuşmazlığı bulunmaktadır. Bu durum görüntü kirliliğine neden olmaktadır. Oluşan görüntü kirliliğinin önlenmesi için Anıtlar Yüksek Kurulu ve belediye ile koordineli bir şekilde çalışmalıdır. Gölyazı’da turizm çeşitliliğinin artırılması gerekmektedir. Göl kıyısında yürüyüş parkurları yapılması, bisiklet yolunun açılması gibi yenilikler turizm açısından çekiciliği artıracaktır. Yerel halkın sürdürülebilir turizm konusunda bilinçlendirilmesi, köyde turizmin düzenli ve uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır. Gölyazı’ya bazı günlerde 10 binden fazla ziyaretçi gelirken bazı günlerde 20-30 kişi gelmektedir. 14 Şubat sevgililer günü, resmi tatillerde Gölyazı, taşıma kapasitesini aşmaktadır. Kalabalık olduğu dönemlerde köy halkı, ziyaretçilere hizmet sunma konusunda yetersiz kalmaktadır. Kalabalık nedeniyle ziyaretçilerin köyden memnuniyetsiz ayrılması tekrar gelmeleri konusunda isteksizliğe sebep olmaktadır. Turizmle uğraşmak isteyen yerel halkın bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Ziyaretçiler, yerel halkın yaşadığı mekânları tercih etmektedir. Fakat hizmetin yetersiz kalması, ziyaretçilerin memnuniyetsizliğine neden olmaktadır.Tourism requires prosperity, improved means of transport and leisure. Before the industrial revolution, the agricultural society was dominant in the world. Therefore, people have achieved these opportunities with the industrial revolution. In this case, rural areas with natural and cultural features around the cities such as Gölyazı are preferred by people for recreational activities. With the development of industry, factors such as intense work tempo, noise and city life cause people to wear out physically and psychologically. Tourists coming to Gölyazı come from industrial and populated cities such as Bursa, Kocaeli, Balıkesir, Adapazarı and İstanbul. Gölyazı village, which forms our study area, is a historical fisherman Greek Village consisting of a peninsula and islands of various sizes on the shores of Lake Uluabat. Natural tourism features are more prominent than historical tourism features. Ramsar attracted the attention of the world by being included in the Wetlands and Living Lakes Network Projects. Gölyazı should be handled in various aspects thanks to its natural and cultural features. It is a field that requires interdisciplinary work. Since 1998, workshops have been held at various intervals. Representatives of various institutions, organizations, associations and non-governmental organizations participated in the workshops. There have not yet been participants from geographers. The aim of the study is to examine Gölyazı in terms of tourism geography. The studies conducted for this purpose are field research, data and documents obtained from related institutions and literature review. The research population consists of the visitors visiting Gölyazı village and the research sample consists of the visitors coming to Gölyazı village in the summer of 2017 and 2018. In the research, mixed research technique was applied. Within the scope of qualitative research, interviews were conducted with semi-structured interview technique with local people, artisans and related public officials determined by judicial sampling method. Within the scope of the quantitative research, a questionnaire was applied to 258 visitors determined by easy sampling method. v According to the results of the research, it is determined that tourism is not at the desired level in Gölyazı. In the results of the surveys, tourists complained about inadequate environmental cleanliness. At times, the bad smells coming from the lake disturb the visitors. In this regard, first of all, local people should be made more aware and district and metropolitan municipalities should work more meticulously. Since Gölyazı is a protected area, long-lasting excavations cause image pollution. Tourists want to improve the landscaping. Tourists want to improve the landscaping. The new buildings in Gölyazı have a mismatch of texture and structure with traditional buildings. This causes image pollution. The High Council of Monuments should work in coordination with the municipality. Tourism diversity in Gölyazı needs to be increased. Innovations such as hiking trails on the lake shore and the opening of a bicycle path will increase the attractiveness of tourism. Raising awareness of local people on sustainable tourism will ensure that the village tourism is organized and long-lasting. Gölyazı is visited by 15.000 people on some special days; in winter it is limited to 20-30 visits on some weekends. During the crowded periods, the villagers are inadequate in providing services and hosting to the visitors. Tourists are reluctant to visit again, sometimes because of poor implication. Local people who want to deal with tourism need to be raised and educated. Tourists prefer local people. However, insufficient service leads to dissatisfaction of tourists.