Neolitik Dönemde Pisidya/Göller bölgesi mimari ve çanak çömlek geleneği

Abstract

Arkeoloji terminolojisinde Neolitik terimi ilk kez 1865 yılında, J. Lubbock tarafından kullanılmıştır. Başlangıçta sadece Avrupa tarih öncesi kültürleri için kullanılan Neolitik kavramı, daha sonra aynı teknolojik aşamaların görüldüğü diğer bölgeler için de kullanılmaya başlamıştır. Söz konusu bu dönem uzun yıllar bir devrim olarak görülmüştür. Bunun nedeni ise insan emeğiyle ortaya çıkan ürün, toprağı işleme, mülkiyet anlayışı, nüfustaki çoğalma, meslek dallarının belirlenmesi, köyler arasında ticaretin başlaması, sosyal sınıfın ortaya çıkışı ve birçok sosyo-ekonomik gelişmelerin besin üretimiyle birlikte ortaya çıktığı (Esin 2004) düşüncesidir. Bu çalışmada, Antalya'nın kuzeyinde yer alan Pisidya / Göller Bölgesi'nin Neolitik Dönem'e ait mimari ve çanak çömlek gelişimi incelenecektir. Çalışma alanı kuzey – güney doğrultusunda, Burdur Gölü çukurundan, Antalya kıyı düzlüğünü Anadolu Yaylası'ndan ayıran Toros Dağları'nın güney yamaçlarına kadar olan, Burdur – Antalya karayolunun geçtiği, yaklaşık 60 km uzunluğundaki dar şerit içindeki alandır. Söz konusu bölgede yer alan Hacılar, Bademağacı, Kuruçay ve Höyücek yerleşmelerinde yapılmış olan kazılardan elde edilen bilgiler esas alınarak, bölgenin Neolitik Dönem'inin mimari ve çanak çömlek gelişimi toparlanacaktır. Ayrıca yakın bölgelerle benzer ve farklı özellikleri karşılaştırılarak arasındaki ilişki değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bölgeler arasında iletişimin yönünü ve varlığını saptamak amacıyla çalışmanın hem mimari hem de çanak çömlek özelliklerini kapsaması önemlidir.

In the archeological terminology, the term Neolithic was first used in 1865 by J. Lubbock. The Neolithic concept, which was initially used for European prehistoric cultures, was later used for other regions where the same technological stages were seen. The reason of this period is called as the Neolithic Revolution, the product emerged with human labor, soil processing, property conception, population growth, the emergence of branches of the profession, the beginning of trade between the villages, the emergence of social class and many socio-economic developments together with food production is created (Esin 2004) . In this study, Neolithic architecture and pottery development of Pisidia - Lake Region in the north of Antalya will be examined. The study area is in the north - south direction, from the Burdur Lake pit, to the southern slopes of the Taurus Mountains, which separates the Antalya coastal plain from the Anatolian Plateau. Based on the information obtained from the excavations at the Hacılar, Bademağacı, Kuruçay and Höyücek settlements in the region, the architectural and pottery development of the Neolithic Period of the region will be improved. In addition, the relationship between similar and different features of the nearest regions will be evaluated. It is important that the study covers both architectural and pottery characteristics in order to determine the direction and existence of communication between regions.