Petrol Fiyat Oynaklığının Ekonomik Performans Üzerindeki Etkileri: Bir Panel Veri Yaklaşımı

Abstract

Proje çalışmasının amacı; ekonomik büyüme ile dünya ham petrol fiyat oynaklığı arasındaki ilişkileri Panel Veri Yaklaşımı ile incelemektir. Çalışmada ilk olarak; Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği (OPEC) üyesi olan ve seçilen 8 ülke (Cezayir, Ekvator, Gabon, İran, Kuveyt, Nijerya, Suudi Arabistan ve Venezuela)’ nin ekonomik büyümeleri ile dünya ham petrol fiyat oynaklığı arasındaki ilişkiler değerlendirilmektedir. Bu amaçla; 1968-2016 dönemi için ülkelerin ekonomik büyümelerinin (EB) bir göstergesi olarak yıllık bazda GSYİH verileri ile dünya ham petrol fiyatları kullanılmıştır. Ham petrol fiyat oynaklığı (HPETVOL), GARCH türü modeller yardımıyla tahmin edilmiştir. Söz konusu OPEC ülkeleri için; değişkenlerin durağanlığı Pesaran (2007) Testi ile Yapısal Kırılmalı Birim Kök Carrion-i Silvestre vd. (2005) Testi ile test edilmiştir. Ekonomik büyüme ve dünya ham petrol fiyat oynaklığı arasındaki uzun dönem ilişkisi Westerlund (2006) Panel Eşbütünleşme Testi ile değerlendirilmiştir. Test bulguları ülkelerin ekonomik büyüme değişkenleri ile Ham Petrol Fiyatı Oynaklığı arasında eşbütünleşme ilişkisinin varlığına ilişkin bir kanıt sunmaktadır. Panel Hata Düzeltme Modeli’ ne göre; her bir ülke için tahmin edilen hata düzeltme parametresi negatif ve %1 anlam düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Dumitrescu ve Hurlin (2012) Panel Nedensellik Testi sonuçları ise, Ham Petrol Fiyatı ve Ekonomik Büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi göstermektedir. Çalışmada ikinci olarak; Enflasyon etkisini de değerlendirmek üzere Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği (OPEC) üyesi seçilen bazı ülkeler (Cezayir, Ekvator, Gabon, İran, Kuveyt, Nijerya, Suudi Arabistan ve Venezuela) için ekonomik büyüme (EB), tüketici fiyatları (TUFE) ve ham petrol fiyatları (HPET) arasındaki ilişkileri 1968-2016 dönemi için Dinamik Panel Veri Analizi yaklaşımı ile incelemektedir. Bu amaçla; benzer biçimde Yatay Kesit Bağımlılık Testi, Yapısal Kırılmalı Panel Birim Kök Testleri, Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Testleri kullanılmıştır. Bulgulara göre; ülkeler ekonomik büyüme ve hampetrol fiyatları açısından yatay kesit bağımlılığı göstermektedir. EB, HPET ve TUFE değişkenleri düzeyde durağan değildirler. Yapısal Kırılmaların varlığını gösteren Panel Birim Kök Testi (Carrion-i Silvestre vd. (2005)) sonuçları, ülkelerin ilgili değişkenler bakımından dünya petrol krizlerinden etkilendiğini desteklemektedir. Westerlund (2006) Eşbütünleşme testi bulgularına göre ise EB, HPET ve TUFE değişkenleri arasında bir uzun dönem ilişkisi söz konusudur. Ayrıca Dumitrescu ve Hurlin (2012) Panel Nedensellik Testi sonuçları ise EB HPET, HPET  TUFE, TUFE EB olarak tek yönlü bir nedensellik ilişkisini destekler niteliktedir. Çalışmada son olarak; OECD üyesi olan seçilen 31 ülke (Kore, Avustralya, İngiltere, İspanya, Japonya, Hollanda, Belçika, İsrail, Türkiye, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Almanya, Portekiz, İtalya, Avusturya, İsviçre, Şili, İsveç, Fransa, Yunanistan, ABD, Finlandiya, Danimarka, Norveç, Macaristan, Kanada, Slovakya, Meksika, Letonya, İrlanda ve Yeni Zelanda) için hampetrol fiyat oynaklığının ekonomik büyümeleri üzerine etkileri benzer şekilde Panel Veri Yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Bu amaçla 31.03.2003-30.09.2018 dönemi için ülkelerin ekonomik büyümeleri (EB) için bir gösterge olarak GSYİH üçer aylık verileri kullanılmıştır. Ham petrol fiyat oynaklığı (HPETVOL), GARCH türü modeller yardımıyla tahmin edilmiştir. OECD ülkeleri için EB ve HPETVOL değişkenleri arasındaki ilişkiler Yatay Kesit Bağımlılık Testi, Yapısal Kırılmalı Panel Birim Kök Testleri, Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Testleri ile incelenmiştir. Yatay kesit bağımlılığı test sonuçları birimleri oluşturan ülkeler arasında ilişkinin olduğunu desteklemektedir. CADF ve CIPS istatistikleri %5 anlamlılık düzeyinde OECD ülkelerin değişkenleri için birim kökün varlığını göstermektedir. Yapısal kırılmalı panel birim kök testi (PANKPSS) sonuçlarına göre; serilerin durağan dışılığı yapısal kırılmalardan kaynaklanmamaktadır. Westerlund (2006) Eşbütünleşme Testi bulguları, iki değişken arasında eşbütünleşme ilişkisinin bir kanıtını sunmaktadır. Dumitrescu ve Hurlin (2012) Nedensellik Testi ise OECD ülkelerinin EB ve HPETVOL değişkenleri arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir.The aim of the project is to examine the relationship between economic growth and world crude oil price volatility with Panel Data Approach. Firstly; The relationships between the economic growth of the 8 countries (Algeria, Ecuador, Gabon, Iran, Kuwait, Nigeria, Saudi Arabia and Venezuela), which are members of the Association of Petroleum Exporting Countries (OPEC)), and the world crude oil price volatility are evaluated. For this purpose; For the period 1968-2016, annual GDP data as an indicator of the economic growth (EB) of the countries and world crude oil prices have been used. Crude oil price volatility (HPETVOL) has estimated by using GARCH type models. For these OPEC countries; The stability of the variables has tested by Pesaran (2007) Test and Structural Unit Root Carrion-i Silvestre et al. (2005) Test. The long-run relationship between economic growth and world crude oil price volatility has been evaluated by the Westerlund (2006) Panel Cointegration Test. The test findings provide evidence for the existence of a cointegration relationship between economic growth variables and Crude Oil Price Volatility. According to Panel Error Correction Model; The error correction parameter predicted for each country is negative and statistically significant at 1% significance level. Dumitrescu and Hurlin (2012) Panel Causality Test results show a bi-directional causality relationship between Crude Oil price and Economic Growth. Secondly; to assess the impact of inflation, the relationships between Economic growth (EB), consumer prices (TUFE) and crude oil (HPET) for some countries (Algeria, Ecuador, Gabon, Iran, Kuwait, Nigeria, Saudi Arabia and Venezuela) selected as members of the Association of Petroleum Exporting Countries (OPEC)) are evaluated for the period 1968-2016 with the Dynamic Panel Data Analysis approach. For this purpose; Cross Sectional Dependency Test, Panel Unit Root Tests with Structural Break, Panel Cointegration and Causality Tests have been used. According to the findings; countries display cross sectional dependency in terms of economic growth and crude oil prices. The variables EB, HPET and TUFE are not stationary at the level. The results of Panel Unit Root Test (Carrion-i Silvestre et al. (2005)) showing the presence of structural breaks support that countries are affected by world oil crises in terms of related variables. According to Westerlund (2006) cointegration test findings, there is a long-term relationship between EB, HPET and TUFE variables. In addition, Dumitrescu and Hurlin (2012) Panel Causality Test results support a one-way causality relationship as EB HPET, HPET  TUFE, TUFE EB. Finally; For selected 31 OECD countries (Korea, Australia, UK, Spain, Japan, the Netherlands, Belgium, Israel, Turkey, the Czech Republic, Poland, Germany, Portugal, Italy, Austria, Switzerland, Chile, Sweden, France, Greece, USA, Finland, Denmark, Norway, Hungary, Canada, Slovakia, Mexico, Latvia, Ireland and New Zealand), the effects of crude oil price volatility on economic growth have been similarly evaluated with the Panel Data Approach. For this purpose, quarterly data of GDP has been used as an indicator for the economic growth (EB) of the countries for the period 31.03.2003-30.09.2018. Crude oil price volatility (HPETVOL) has been estimated by using GARCH type models. For OECD countries, the relationships between EB and HPETVOL variables have been examined with Cross Sectional Dependency Test, Panel Unit Root Tests with Structural Break, Panel Cointegration and Causality Tests. Cross sectional dependence test results support the relationship between the countries that make up the units. CADF and CIPS statistics show the presence of unit root for variables of OECD countries at 5% significance level. According to the results of structural break panel unit root test (PANKPSS); The nonstationarity of the series is not due to structural breaks. Westerlund (2006) Cointegration Test findings provide evidence of the cointegration relationship between two variables. Dumitrescu and Hurlin (2012) Causality Test shows that there is a bi-directional causality relationship between EB and HPETVOL variables in OECD countries.