Bilecik ilinden toplanan likenlerin tanılanması ve bu türlerden elde edilen özütlerin antimikrobiyal, antioksidan ve sitotoksik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Mevcut ilaçların toksik etkili olması, antibiyotik direcinin gün geçtikçe artması nedeniyle doğal ve sentetik olmayan biyoaktif maddelerin keşfi ve ilaç sentezinde kullanılma potansiyellerinin belirlenmesi günümüzde oldukça önemli hale gelmiştir. Bu bağlamda likenler tarafından sentezlenen, biyoaktif özellikli sekonder bileşikler büyük ilgi görmektedir. Bu çalışma kapsamında Bilecik İlinden toplanan likenlerin moleküler tanımlaması yapılarak likenlerden elde edilen özütlerin antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteleri belirlenmiştir. Antimikrobiyal aktivitenin belirlenmesi amacıyla Agar Disk Difüzyon ve Mikrodilüsyon yöntemleri kullanılmıştır. En yüksek antimikrobiyal aktivite Pseudoevernia furfuracea olarak tanımlanan liken türü ile gerçekleşmiştir ve kullanılan mikroorganizmalardan en duyarlı olan tür E. coli olarak belirlenmiştir. Antioksidan kapasitenin belirlenmesi amacıyla DPPH giderme aktivitesi test edilmiştir. Antimikrobiyal aktivitede olduğu gibi Pseudoevernia furfuracea liken türü en yüksek antioksidan aktiviteyi göstermiştir. Antikanser aktivitenin belirlenmesi amacıyla (3,4,5-dimetiltiyazol-2-il) -2-5-difeniltetrazolyum bromür (MTT) yöntemi kullanılmıştır. En yüksek antikanser aktivite ise Evernia prunastri liken türü ile gerçekleşmiştir. Tez çalışması kapsamında elde edilen sonuçlar göstermektedir ki liken özütleri antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteye sahiptir. Sonuç olarak, doğal ve seçici toksisite gösteren yeni bileşiklerin sentezinde likenlerin kullanılma potansiyeli oldukça yüksektir.

Due to the toxic effect of existing drugs and increasing antibiotic resistance, the discovery of natural and non-synthetic bioactive substances and the determination of their potential for use in drug synthesis have become very important today. In this context, secondary compounds that bioactive properties synthesized by lichens are of great interest. In the scope of this study, antimicrobial, antioxidant and anticancer activity of lichen extracts were determined by molecular identification of lichens collected from Bilecik province. Agar disc diffusion and microdilution methods were used to determine antimicrobial activity. The highest antimicrobial activity occurred with the lichen species identified as Pseudoevernia furfuracea, and the species most susceptible in used microorganisms has been identified as E.coli. DPPH removal activity has been tested to determine antioxidant capacity. As with antimicrobial activity Pseudoevernia furfuracea lichen species showed the highest antioxidant activity. For the purpose of determining anticancer activity (3,4,5-dimethylthiazol-2-il) -2-5- diphenyltetrazolium bromide (MTT) method was used. The highest anticancer activity occurred with the lichen species Evernia prunastri. The results obtained within the scope of the thesis study show that lichen extracts have antimicrobial, antioxidant and anticancer activity. As a result, lichens have a high potential to be used in the synthesis of new compounds with natural and selective toxicity.